Wanneer goud tegen de touwen staat - om een boksuitdrukking te gebruiken - dan is platina doorgaans al tegen het canvas. En in zo'n geval lijkt het niet waarschijnlijk dat het snel weer op zal krabbelen.
Ingedeeld met goud en zilver bij de edele metalen, is platina in de loop der jaren meer gewild vanwege zijn industriële toepassingen dan als materiaal voor het maken van sieraden. Platina en zustermetaal palladium zijn de enige bekende metalen voor het zuiveren van uitlaatgassen van respectievelijk diesel- en benzinemotoren. Toch zijn de twee materialen dit jaar met 12% of meer gedaald. Goud heeft in vergelijking slechts 7% ingeleverd, tegenover zilver 10%.
Hoewel het ooit duurder was dan goud is de prijs van platina fors gedaald, nu de verkoop van dieselauto's in Europa afneemt na het emissieschandaal bij Volkswagen (DE:VOWG_p) en er een verschuiving plaatsvindt naar elektrische voertuigen. De voorraden van het metaal nemen ondertussen toe. Katalysatorfabrikant Johnson Matthey (LON:JMAT), op de voet gevolgd door investeerders en autobedrijven vanwege zijn vooruitziende voorspellingen, verwacht dat platina tegen het einde van 2018 een overschot van 316.000 ounces zal bereiken als de vraag naar dieselkatalysatoren afneemt met 3%.
Goudcrisis trekt platina en palladium verder omlaag
De zwakke goudprijs van de afgelopen twee maanden heeft de ellende van andere edelmetalen alleen maar versterkt, omdat beleggers alle edele metalen over één kam scheren wanneer de dollar stijgt. Platina was één van de grootste verliezers temidden van 60 wereldwijd verhandelde grondstoffen, aldus Barchart op woensdag, met een daling van 2,6% na het bereiken van een dieptepunt over twee weken op $827 per ounce. Eerder, op 19 juli, raakte de koers een dieptepunt over bijna 10 jaar, op $794.70. Een hard gelag voor een metaal dat tijdens zijn hoogtijdagen in 2011 meer dan $1.900 per ounce opbracht - zo'n 35% meer dan de huidige goudprijs.
De dagelijkse technische indicatoren van Investing.com geven een "verkoopadvies" voor platina, met Fibonacci-patronen die het eerste steunniveau bij $816,91 aangeven, het tweede bij $811,15 en het derde bij $801,83. Woensdag noteerden platina futures voor levering in oktober $821,50 op de COMEX-beurs in New York.
Aan de basis hebben platina en palladium nog een ander probleem: de handelsoorlog tussen de VS en China.
"De importheffingen en tegenheffingen lijken alle een negatief effect te hebben op de Chinese autoverkopen", zegt George Gero, analist edelmetalen bij RBC Wealth Management in New York. "Dat kan niet goed zijn voor platina en palladium en de katalysatoren waarin ze verwerkt worden."
Palladium neemt het voortouw
Van de twee metalen lijkt palladium voorlopig de beste kansen te hebben. Woensdag noteerden palladium futures voor oktober $914 per ounce op de COMEX-beurs - 11% meer dan platina.
Terwijl de Europese dieselcrisis de vraag naar katalysatoren met platina gedrukt heeft, profiteren katalysatoren met palladium juist van een stijging van de wereldwijde verkoop van benzine-auto's, ondanks de opkomst van elektrische voertuigen. Dat opent de mogelijkheid van een krapte in het palladiumaanbod volgend jaar, waarbij Johnson Matthey een tekort van 239.000 ounce voorspelt. Thomson Reuters GFMS en Metals Focus voorzien nog grotere tekorten, van 1,1 miljoen en 1,2 miljoen ounces respectievelijk .
Ondanks de betere vooruitzichten krijgt palladium een "sterk verkoopadvies" van de dagelijkse technische indicatoren van Investing.com. Fibonacci-patronen geven het eerste steunniveau aan bij $908,62, het tweede bij $ 903,52 en het derde bij $895,27.
Commerzbank zei in een notitie op woensdag dat palladium naar verwacht tegen het einde van het jaar de $950 kan bereiken en in 2019 rond de $1.000 verhandeld kan worden.
Platina daarentegen zou volgens de bank kunnen groeien in de Aziatische en Noord-Amerikaanse markt voor bedrijfsvoertuigen Ook zou de vraag naar sieraden, die al jaren achterblijft, opnieuw aan kunnen trekken. Wanneer zich nieuwe kansen voordoen bij de ontwikkeling van brandstofcellen zou in 2019 ook een tekort aan platina op kunnen treden. In dat geval zou de prijs geleidelijk kunnen stijgen tot $900 tegen het einde van het jaar, om rond de $1.000 verhandeld te worden in 2019.