Een kantelpunt
Op 30 november 2022 werd ChatGPT gelanceerd, een platform voor kunstmatige intelligentie. Een gebeurtenis die wellicht te vergelijken is met de beursgang van Netscape in 1995 of de lancering van de iPhone door Apple (NASDAQ:AAPL) in 2007. De CEO van Nvidia (NASDAQ:NVDA), ’s werelds meest toonaangevende bedrijf als het gaat om kunstmatige intelligentie, sprak van een kantelpunt in het computertijdperk. Op de beurs bleef de introductie niet zonder gevolgen. De grote technologiefondsen staan allen fors op winst. De koers van Nvidia staat dit jaar reeds op een winst van 170 procent.
Het gesprek van de dag
In de media is kunstmatige intelligentie (AI) het gesprek van de dag. De eerste reactie is er een van angst voor het nieuwe. AI zou veel banen overbodig maken. AI zou zich als een vijandig organisme tegen de mensheid kunnen gaan keren en mogelijk zelfs een nucleaire oorlog ontketenen. Insiders uit de technologiewereld spraken reeds hun vrees uit. De reactie van politici is ook voorspelbaar. AI is een bedreiging en moet worden beteugeld en gereguleerd. De geschiedenis herhaalt zich. Zo werd iedere ingrijpende innovatie in de historie met angst tegemoet getreden. De drukpers, de stoommachine, de trein, de auto, het vliegtuig, de PC, de iPhone, het internet.
AI is er al lang
Ten eerste is veel van deze angst waarschijnlijk ongegrond. Ten tweede is AI al lang en breed tot in vele haarvaten van onze samenleving doorgedrongen, zonder dat we dat vaak door hebben.
Banen zullen verdwijnen
Om met het eerste te beginnen. Kunstmatige intelligentie zal inderdaad veel banen overbodig maken. Zeker wanneer het zelflerende mechanisme in de toekomst nog veel slimmer, adequater en menselijker zal gaan worden. ChatGPT is feitelijk niet veel meer dan een supersnelle zoekmachine die resultaten in de gewenste vorm, omvang en bewoordingen in hapklare tekst aan de consument opdient. Handig voor scholieren, studenten en journalisten, om maar eens wat te noemen.
Tekorten waarschijnlijk ook
AI zal ons echter veel werk uit handen gaan nemen. Eén accountant kan het werk van meerdere accountants doen. Datzelfde geldt voor grafische ontwerpers en programmeurs. Banken kunnen fors in hun compliance afdelingen gaan snoeien. De kosten van veel diensten zullen flink dalen. De economische groei zal meer nieuwe banen opleveren. Bovendien komen veel mensen beschikbaar om ander werk te gaan doen. De tekorten in het onderwijs en in de zorg kunnen gereduceerd worden.
AI is al diep in de samenleving doorgedrongen
Misschien waren velen zich er nog niet van bewust, maar AI is al lang en diep in de samenleving doorgedrongen. Laten we ons beperken tot de financiële wereld. Naar schatting wordt ruim 80 procent van de dagelijkse koersbewegingen van aandelen aangestuurd door computers die handelen met behulp van algoritmes. Volgens de AFM kan dat op bepaalde dagen zelfs oplopen tot bijna 100 procent. Deze algoritmes handelen met een duizelingwekkende snelheid die door geen mens te volgen is. Er wordt gebruik gemaakt van geavanceerde wiskundige modellen die data gedreven razendsnel besluiten kunnen nemen. Slechts een klein deel van het handelsvolume komt voor rekening van fundamenteel opererende beleggers.
Algoritmes kennen geen angst of hebzucht
Algoritmes handelen op basis van een vooraf geprogrammeerde set van regels. Wanneer er aan bepaalde voorwaarden is voldaan wordt een koop- of verkooporder geplaatst. Algoritmes kennen geen angst of hebzucht. Daarmee is de grootste vijand – zijn emotie - van de belegger uitgeschakeld. Algoritmes zijn net zo sentimenteel als de onderkant van een verroeste asbak. Algoritmes kunnen meer dan alleen reageren op technische signalen in de markt. Zij hebben ook geleerd om te lezen, bijvoorbeeld researchrapporten. Veel sneller dan een menselijk brein dat ooit zou kunnen.
Zelflerend
Algoritmes hebben bovendien de eigenschap te leren van eerder gemaakte fouten. Ze volgen als het ware een zelflerend proces. Iets wat voor de mensheid niet altijd opgaat. Zie maar eens hoezeer dezelfde fouten steeds weer opnieuw worden gemaakt op de beurs. De kosten zijn lager en de handel is efficiënter geworden. Er is ook minder ruimte voor charlatans om hun graantje meer te pikken op de beurzen.
Program trading
Is de komst van ChatGPT een keerpunt in de geschiedenis? Het zal de samenleving de komende decennia ongetwijfeld fors gaan veranderen. Er zullen banen verdwijnen. Maar er zullen ook veel banen bijkomen. Nieuw? Ach, denk even terug aan de beruchte oktobercrash op de beurs in 1987. De reden van deze zware daling van ruim 20 procent op één dag? Program trading. Het gebruik van computer gegenereerde algoritmes om grote volumes aandelen in eens te kunnen handelen. Eenmaal draaiende kunnen de programma’s zonder menselijke ingreep orders blijven genereren. Vlak na 1987 deden de trading curbs en de circuit breakers op de beurs hun intrede. De mens greep in en hield de algoritmes in toom.