Eén van de beste weken ooit
Dinsdagnacht werd reeds duidelijk dat Donald J. Trump de nieuwe president van de VS zal worden. De beurzen reageerden met een rally. Wall Street toastte op de naderende verandering in Washington. De S&P 500 sloot de week af met een winst van 4,7 procent, de Nasdaq 100 zelfs met 5,4 procent. De small caps in de Russell 2000 gingen helemaal los met een winst van 8,2 procent. Het enthousiasme buiten de VS was aanzienlijk minder. De MSCI World ex-US – zeg maar de rest van de wereld – sloot de week af met een schamele winst van 0,16 procent.
Oververhitting
Buiten de VS kijkt men blijkbaar anders tegen de voorgenomen maatregelen van de nieuwe regering aan. Deze terughoudendheid is niet zo vreemd. Trump erft een economie met veel momentum. Zijn plannen om de economie te stimuleren zouden wel eens tot oververhitting kunnen leiden. Dat terwijl het begrotingstekort van de VS maar liefst 6 procent van het BNP bedraagt. Dergelijke tekorten hebben zich in het verleden alleen in tijden van oorlog of zware recessies voorgedaan.
Vier beleidsvoornemens
Vier beleidsvoornemens van de aanstaande president lijken voor beleggers in het bijzonder van belang. Ten eerste het voornemen om de vennootschapsbelasting te verlagen van 21 naar 15 procent. Volgens Goldman Sachs (NYSE:GS) leidt iedere procent belastingverlaging tot een toename van de winst per aandeel van één procent. De eerste reactie op de beurs lijkt dus allerminst vreemd. Een lagere belasting wakkert de consumentenbestedingen echter ook aan en daarmee de inflatie.
Importheffingen
Een voorstel dat de rest van de wereld doet huiveren zijn de aangekondigde importheffingen. Trump is van plan goederen uit China met een tarief van 60 procent te belasten. De rest van de wereld zal de heffingen echter niet ontlopen. Tarieven van minimaal tien procent op producten uit de hele wereld worden niet uitgesloten. Het zal zonder meer tot hogere kosten voor Amerikaanse producenten en consumenten leiden. Het zal de inflatie geen goed doen.
Immigranten
Een derde voornemen betreft de deportatie van naar schatting 11 miljoen immigranten. Een belangrijk punt uit de verkiezingscampagne. Een dergelijke massadeportatie zal de beschikbaarheid van arbeidskrachten echter flink doen afnemen. Het zorgt voor een opwaartse druk op de lonen, die de bedrijven weer door zullen berekenen aan hun klanten. Wederom een inflatoire kracht.
Onafhankelijkheid van de Federal Reserve
Het zal de Federal Reserve er mogelijk vanaf houden de rente nog veel verder te verlagen. Dat terwijl de markten daar toch wel op gerekend hadden. Wellicht wordt de centrale bank gedwongen de rente langer hoog te houden dan ingeprijsd. Daarmee komen we aan bij het vierde voornemen van de nieuwe president met mogelijke consequenties voor de markten. Trump heeft duidelijk gemaakt meer invloed op het beleid van de Federal Reserve te willen hebben. Hij streeft naar een minder onafhankelijke centrale bank.
Blijft Powell?
Powell is weliswaar benoemd door Trump maar heeft zich in het verleden onafhankelijk opgesteld. Een lagere rente maakt deel uit van Trump’s economische agenda. Aan diens wens voor een lagere rente kon of wilde hij niet altijd voldoen. Is zijn vertrek aanstaande? Op een vraag of hij af zal treden als gouverneur van de Federal Reserve wanneer Trump dat verzoekt antwoordde Powell kortweg met “Nee”. Volgens de Federal Reserve Act kan Trump hem ook niet zo maar ontslaan.
De rente stijgt
Mogelijke spanningen die niet zullen bijdragen aan rust op het rentefront. De Federal Reserve zou kunnen besluiten de rente langer hoog te houden mocht de inflatie dat vereisen. De obligatiemarkt is daar de laatste weken reeds op vooruit gelopen. Zo is sinds het rentebesluit van september de 10-jaars rente op staatsleningen in de VS met maar liefst 0,8 procent opgelopen. De Federal Reserve kan de rente dan wel omlaag willen hebben, maar beleggers besloten anders.
De markt bepaalt de hoogte van de rente
Trump kan wel een lagere rente willen, maar op de lange rente heeft de centrale bank geen invloed. Die wordt door vraag- en aanbod in de markt bepaald. Vrezend voor een oplopende staatsschuld of toenemende inflatie kunnen beleggers een hogere rentevergoeding op hun leningen eisen. En daar wringt hem de schoen voor de nieuwe president. Zelfs mocht hij straks een welwillende centrale bank aan zijn zijde hebben dan nog is dat geen garantie op een lage rente. Dat bepaalt de markt. Mr. Bond trekt aan de touwtjes en een president heeft zich daar naar te voegen.