Vandaag is de eerste van drie spannende dagen voor beleggers wereldwijd. Na hun laatste vergadering van dit jaar, komen de vier grootste centrale banken ter wereld vanavond, morgen en overmorgen met een rentebesluit. Een hogere rente wordt bij alle vier niet verwacht, maar er wordt vol belangstelling uitgekeken naar hun ideeën over het afbouwen van de lopende steunprogramma’s. Een hogere inflatie noopt ze er eigenlijk toe om flink door te pakken en de opkopen sterk terug te schroeven, maar de actuele risico’s van de omikronvariant spelen ook een belangrijke rol. De aftrap begint vanavond wanneer het stelsel van Amerikaanse centrale banken (Federal Reserve) de genomen besluiten zal publiceren en toelichten. Vervolgens is het morgen aan de Bank of England (BoE) en de Europese Centrale Bank (ECB). Vrijdag zal de Bank of Japan (BoJ) tenslotte de cyclus afsluiten. De aankomende besluiten zorgden deze week voor de nodige nervositeit onder beleggers waarbij vooral technologiewaarden verkocht werden.
Het besluit van de BoJ is het minst spannend. Ten eerste omdat het probleem van de snel oplopende inflatie niet speelt in Japan en ten tweede omdat de centrale bank eerst acteert en vervolgens pas een toelichting geeft. Dit in tegenstelling tot de Amerikanen en de Europeanen waar centrale bankvoorzitters uiterst voorzichtig handelen door eerst met woorden en vervolgens pas met daden te opereren. Zo niet in Japan, daar is de centrale bank al flink bezig het opkoopprogramma van ETF’s en bedrijfsobligaties fors terug te brengen. Een toelichting hierop volgt dan eventueel vrijdag. Zo voorkomt men discussie en reageren de markten gelaten.
Deze gelatenheid van de markten zou vanavond en morgen ook zomaar kunnen plaatsvinden nadat de besluiten van de Fed bekend zijn geworden. Voorzitter Jerome Powell heeft de markten al laten doorschemeren dat men voornemens is het steunprogramma versneld af te gaan bouwen. Daartoe zal de maandelijkse afbouw kunnen verdubbelen van 15 naar 30 miljard dollar per maand. Dan is de Fed klaar met afbouwen in maart 2022 en heeft men de handen vrij om mogelijk in te grijpen met een renteverhoging. Blijft het hierbij, dan is dit voor de markten geen verrassing en zal de reactie lauw zijn. Feit is dat de inflatie in de Verenigde Staten historisch hoog is en er zich al ‘tweede ronde effecten’ afspelen. Als gevolg van de flinke arbeidsschaarste in Amerika stijgen de arbeidslonen al een tijdje. Dit in tegenstelling tot de Europese Unie waar dit veel minder speelt. Volgend jaar al een renteverhoging in de Verenigde Staten is dan ook veel logischer dan in de Europese Unie. Beleggers houden daarom rekening met de mogelijkheid dat Powell in zijn persconferentie de markten zal voorbereiden op eerder dan verwachte renteverhogingen. Belangrijk hierbij is de publicatie van de zogenaamde ‘dot plot’. Dit is het stippengrafiekje dat samengesteld is met verwachtingen van de diverse Fed-leden over wanneer er een renteverhoging zal kunnen plaatsvinden.
Veel minder duidelijk is het besluit van de BoE morgen. Marktvolgers waren er bij de vorige vergadering al vol van overtuigd dat de Engelse centrale bank de rente zou verhogen. Geheel tegen de verwachting in gebeurde dit dus niet. Zal men morgen deze verhoging dan alsnog doorvoeren? De snel oplopende inflatie vraagt erom, maar intussen heeft het Verenigd Koninkrijk ook te maken met een zich zeer snel verspreidende omikronvariant. Overigens heeft het Internationaal Monetair Fonds de BoE gisteren nog eens dringend geadviseerd om maatregelen te nemen tegen de oplopende geldontwaarding.
Maar de spannendste uitkomst is toch wel het besluit van de Europese Centrale Bank. Gisteren bevestigde de ECB nog eens dat de inflatie tijdelijk is en dat deze zich in 2023 en 2024 weer onder de 2 procent zal bewegen, aldus bronnen van Bloomberg. De ECB is ook de centrale bank die het meest naar de wensen van politici luistert. Waar de noordelijke landen als Duitsland en Nederland vrees hebben voor een uit de hand lopende inflatie en best een renteverhoging kunnen hebben, is de mening van politici uit bijvoorbeeld Italië en Spanje geheel contrair. Deze landen met een forse staatsschuld kunnen een hogere rente niet hebben en zien liever dat hun schulden als sneeuw voor de zon verdwijnen door inflatie. Voorzitter Lagarde, officieel onafhankelijk, zal moeten schipperen om beide kampen tevreden te houden. De markten houden er daarom rekening mee dat er geen directe wijzigingen in het monetair beleid zullen komen omdat de ECB het nog even wil aanzien.
Tot zover de verwachtingen. Mochten er berichten komen die niet in de lijn der verwachtingen passen, dan moeten beleggers rekening houden met de nodige beweeglijkheid op de effectenmarkten. Dit geldt ook voor de waarde van de Amerikaanse dollar ten opzichte van de euro. Als de Fed ‘havikachtig’ (hawkish) naar buiten komt en de ECB blijft bij haar ‘duifse’ (dovish) beleid, dan zou de waarde van de euro naar een nieuw dieptepunt kunnen dalen. Wat pleit voor het blijven beleggen in aandelen is de algemene verwachting van een robuuste economische groei in 2022. Dit maakt de weg vrij voor hogere rendementen op aandelen.