Binnen het spectrum van de financieel-economische wereld nemen de edelmetalen een bijzondere positie in. Al was het maar omdat het niet als echte belegging wordt gezien, metalen leveren noch rente noch dividend op. Maar er is nog iets dat de assett class ‘edelmetalen’, meer specifiek goud en goud(mijn)aandelen, onderscheidt van de gangbare vermogenscategorieën als obligaties, aandelen, vastgoed en liquiditeiten. En dat is de sektarisch aandoende belijdenis van het ‘geloof’ in goud en goudaandelen als zijnde toevluchtsoord in een onzekere financieel-economische randomgeving die vroeg of laat leidt tot een ondermijning van het financiële stelsel.
Simpeler gezegd kent ‘goud’ als geen andere ‘belegging’ aanhangers die al sinds jaar en dag de voor hen zekere stijging in waarde afgezet tegen valuta als euro en dollar betuigen. Waarbij de stelligheid waarmee een en ander wordt verkondigd neigt naar een liefdesverklaring om een goedaardige term te gebruiken. Meer kwaadaardig kan je er indoctrinatie in zien die je nog wel eens bij sektes tegenkomt. Je komt het fenomeen momenteel alom tegen, maar de goudkevers gebruiken vooral het internet als podium om hun geloof te belijden. Dit door middel van columns, twitterberichten en speciale nieuwsbrieven die per email worden gestuurd aan (potentiële) abonnees. Doel ervan is de betreffende nering aan de man te brengen, variërend van ‘sec’ goudhandel (in- en verkoop), propaganda voor een beleggingsfonds in goud of goudmijnaandelen, danwel pure reclame om mensen te verleiden een abonnementje te nemen op een service waarbij dit soort aandelen worden gepropageerd.
En juist dit commerciële belang maakt de goudsekte zoals ik het gemakshalve noem zo gevaarlijk. Dusdanig dat je je gaat afvragen of het geloof in de edelmetalen (en hun toekomstige waardestijging of op zijn minst waardevastheid) oprecht is, of meer ingegeven door een achterliggend commercieel belang. Ik waarschuw voor dat laatste waarbij ik de toenemende hardnekkigheid van de goudsekte, juist over de laatste jaren waarin de edelmetalen veel van hun glans (én waarde) verloren, als teken aan de wand zie.
Vooropgesteld, er valt veel voor de pure argumenten van de aanhangers van edelmetalen te zeggen. We hebben al jaren te kampen met een forse schuldencrisis en dientengevolge druk op voorname valuta als euro en dollar, waarbij de gekozen oplossing op zijn minst inflatoir werkt wat het waardevaste goud ten goede zou moeten komen. Ook bewijst het door de eeuwen heen zijn waarde als toevluchtsoord in tijden van ondermijning van het financieel-economische (valutaire) stelsel. En omdat de schuldencrisis nog niet ten einde is en een adequate oplossing niet voorhanden, blijven deze argumenten pro goud, zilver e.d. overeind staan.
Maar laten we niet uit het oog verliezen dat die argumenten in het voordeel van de edelmetalen al lang en breed vertaald zijn in actuele ontwikkelingen. De goudprijs, meer dan een decennium lang kabbelend tussen grofweg $250 en 400, is vanaf 2002 (niet toevallig na het barsten van de ICT en Internetbubble) is een enorme hausse beland waarbij de waarde onophoudelijk opliep tot uiteindelijk een top van rond $1900 in 2011. Een korte hapering in het crisisjaar 2008 daargelaten, toen werkelijk alles van waarde (aandelen, obligaties, vastgoed) in de uitverkoop ging. Met uiteindelijk ongeveer een verzesvoudiging (!) van de goudprijs in een decennium tijd. Zou dit niet een rechtvaardige of zelfs geflatteerde verdiscontering zijn van de nieuwe economische werkelijkheid die zich na het barsten van de diverse bubbles in 2002 inzette, en zich via subprime-, banken- en schuldencrisis tot op de dag van vandaag voortzet? En zou het niet zo kunnen zijn dat de daling van de goudprijs vanaf 2011, van een top rond $1900 tot in juni dit jaar $1200 een nieuwe fase inluidt waarmee de hausse van 2002 tot 2011 is beëindigd?
Op nu $1400 ligt de goudprijs nog altijd bijna 400% boven het gemiddelde van de periode 1993-2002. Niet uit te sluiten valt dat het herstel nog wat verder doorzet, en zelfs een hernieuwde stijging tot $1900 en daarboven is niet onmogelijk. Net zo min als een hervatting van de daling tot $1000 en lager trouwens. Maar wat mij verbaast is de stelligheid waarmee de goudkevers hun overtuiging op Twitter e.d. verkondigen. Stelligheid die geen nuance of weerwoord duldt. In die zin kan je goudkevers ook als goudfundamentalisten betitelen met verwijzing naar de per definitie foute fundamentalistische interpretaties van religies.
Dat die stelligheid niet helemaal oprecht is valt deels te verklaren uit commerciële belangen, maar bewijst zich ook door de het aandoenlijke commentaar op korte termijn ontwikkelingen van de goudprijs. Elke paar dollar winst van de goudprijs wordt van euforisch commentaar voorzien, en het recente herstel van goud van low 1200 naar nu 1400 is aanleiding om te verkondigen dat het dieptepunt is geweest en dat het vanaf nu alleen nog maar hoger kan. Mis de boot niet voor het te laat is, dat soort werk. Nieuwsbrieven zien aanleiding “tientallen procenten winst” in zekere goudmijnaandelen te gebruiken als verkoopargument voor hun abonneeservices, gemakshalve vergetend dat aan die tientallen procenten winst veelal 90% daling van het betreffende aandeel vooraf ging. En u weet dat herstel van -90% tot -80% simpelweg 100% stijging vergt gerekend vanaf die -90%. Voor wie deze nuance mist is de spammy verkooppraat een valkuil om abonnementen te nemen op nieuwsbrieven die veelal Canadese aandelen propageren die al jaren achterblijven op de rest van de markt en vooralsnog in brede zin nauwelijks tekenen van herstel laten zien.
Namen van dit soort nieuwsbrieven en twitteraars kunt u zelf opperen. Ze hebben niet alleen hun al dan niet oprechte belijdenis van het gouden geloof met elkaar gemeen, maar lijken elkaar meer en meer op te zoeken in de spelonken van het internet en op social media. Ons kent ons. Wat mijn idee van een goudsekte staaft.
Bovenstaande moet u vooral zien als een welgemeende waarschuwing voor de soms agressieve manier waarop aanhangers van edelmetalen hun overtuiging verkondigen (en hun nering aan de man proberen te brengen). Niet als een mening over de toekomstige ontwikkeling van deze sector, want die moet u zichzelf vormen en vooral niet laten opdringen door derden.
Leon Hillen
VermogensVisie Nederland