Of het nu obligaties in euro of dollar betreft, of we kijken naar de speculatieve obligaties of die uit de categorie investment grade, de obligatie-indices zullen dit jaar waarschijnlijk in het rood afsluiten. Daarmee zou 2018 het eerste jaar in bijna een decennium zijn dat met verlies wordt afgesloten. Hoe valt dit te verklaren ? De daling van de obligatiekoersen heeft hoe dan ook geleid tot een stijging van de rendementen.
Bekijken we even de situatie van dichtbij. Indien deze ongewijzigd blijft tot het einde van dit jaar stevent de IBOXX EURO Corporate index, de benchmark index voor de evolutie van de obligaties uitgegeven in euro, af op een verlies op jaarbasis van 1,60%.
Deze daling moet bekeken worden tegen de achtergrond van een daling met 9% voor de toonaangevende beursindex Eurostoxx50. Per saldo valt de daling van de obligatiekoersen dan nog wel mee. Het is echter wel opvallend dat zowel obligaties als aandelen in het hoekje zitten waar de slagen vielen.
Wereldwijd worden de beleggers geconfronteerd met slecht nieuws dat op het sentiment weegt. Op de eerste plaats zijn er natuurlijk de handelsoorlogen ontketend door de Amerikaanse president Donald Trump. Het is nog steeds onduidelijk hoe die oorlogen zullen aflopen, een escalatie van het conflict blijft op elk moment mogelijk. President Trump heeft zich ontpopt tot een ongeleid projectiel en dat is iets waar de beleggers allesbehalve tuk op zijn.
Daarnaast is 2018 het jaar geworden dat werd gekenmerkt door een wijziging in de politiek van de centrale banken. De politiek van lage rentevoeten en quantative easing wordt stapsgewijs afgebouwd in een poging om de monetaire politiek te normaliseren. De Europese Centrale Bank is volop bezig om haar steunmaatregelen geleidelijk aan in te trekken. Haar Amerikaanse tegenhanger FED is al een stapje verder en blijft haar rente aan een regelmatig tempo optrekken. En niets wijst er op dat daar verandering in zal komen, ondanks toenemende kritiek op de FED dat ze de rente te snel zou optrekken. Ook de ECB plant een eerste renteverhoging na de zomer van 2019, hoewel het van de marktomstandigheden zal afhangen of deze er ook daadwerkelijk komt.
Er is met andere woorden sprake van een terugkeer naar het ‘normale’ op de rentemarkten en daardoor is de situatie voor de beleggers helemaal veranderd. Deze moesten tot dusver grotere risico’s voor lief nemen om een bepaald rendement te realiseren. Nu is dat dus in veel mindere mate het geval.
Door de gewijzigde situatie op de kredietmarkten hebben de beleggers hun verwachtingen wat betreft de rendementen op bedrijfsobligaties naar boven aangepast. Op de secundaire markt zijn de koersen van die obligaties gedaald, wat uiteraard gepaard ging met een waardedaling van de obligatieportefeuilles.
Bovendien gingen de fondsbeheerders meer aandacht besteden aan de fundamentale gegevens van de bedrijven die met obligaties naar de markt kwamen. Dat gold op de eerste plaats voor de obligaties met een rating « BBB », of het laagste niveau in de categorie investment grade. Het gewicht van deze categorie in de belangrijkste Europese indices is sinds de crisis over een periode van 10 jaar zowat verdubbeld.
Biedt de huidige correctie een instapkans ?
Volgens de meeste specialisten moet er voor het einde van dit jaar geen verbetering worden verwacht. De huidige correctie op de markt biedt anderzijds vanuit het standpunt van de beleggers misschien toch wel interessante instapmogelijkheden, dit met het oog op het nieuwe jaar.
Heel wat analisten geloven dat indien de situatie verder verslechtert de Europese Centrale Bank opnieuw obligaties zal gaan inkopen, waardoor het tij kan worden gekeerd. Door het geweer op die manier van schouder te veranderen, zou de ECB namelijk de spanningen op de markt kunnen doen afnemen.
Het is vooral opvallend dat de financiële markten momenteel heftig reageren op het minste bericht over tegenvallers.
Een goed voorbeeld daarvan wordt gegegeven door de reactie op de obligaties uitgegeven door Renault op het bericht dat de Japanse autoriteiten de topman van het bedrijf Carlos Ghosn beschuldigen van belastingontduiking. De obligatie die loopt tot 2025 verkrijgbaar in coupures van 1.000 euro zag het rendement oplopen tot 2,20% op jaarbasis ten opzichte van minder dan 1% een week voordat het bericht de wereld werd ingestuurd (deze obligatie heeft een rating BBB).
De autosector beleeft moeilijke tijden en dat is niet zonder gevolgen gebleven voor de obligaties van Volkswagen (DE:VOWG_p) die op de secundaire markt eveneens klappen kregen.
Zo kan de obligatie met looptijd tot 2027 die begin november werd uitgegeven door de grootste autoconstructeur in de wereld qua verkopen momenteel onder zijn emissieprijs. Het rendement is daardoor op jaarbasis opgelopen tot 2,68% (rating BBB+).
Een ander voorbeeld van een obligatie waarvan het rendement de afgelopen maanden is opgelopen: deze van de mondiale bierreus AB InBev (BR:ABI). Op basis van een indicatieve koers onder pari kunnen de beleggers rekenen op een rendement op jaarbasis van 2,80%. Ze is verkrijgbaar in coupures van 1.000 euro en heeft een rating A-.
We sluiten of met de achtergestelde obligatie van Groupama Assurances Mutuelles met een looptijd van 10 jaar. Ze is verkrijgbaar in coupures van 100.000 euro en biedt een rendement van 4,20% op jaarbasis. Dit rekening gehouden met een koers van 93% van de nominale waarde (rating BBB-).