In de periode voor Kerst en ook tussen Kerst en nieuwjaar is het de ideale tijd om zowel terug als vooruit te kijken. Nu nemen we alle lijstjes (ikzelf ook) met een knipoog, maar we zien dit jaar naast de analisten ook goedwillende amateurs die bijna vijftig procent rendement hebben gemaakt. Tijdens mijn Today’s Actieve Handelscursus (Swingtrader-cursus) verwijs ik altijd naar de Amerikaanse traders ‘wijsheid’: “lucky fools don’t know how lucky they are”. Vrij vertaald: geluksvogels die veel winst maken op de beurs, weten vaak niet dat ze geluksvogels zijn en denken dat het komt omdat ze er verstand van hebben, maar ik heb met meer dan dertig jaar ervaring geleerd dat niemand het kan weten en dat niemand er dus echt verstand van kan hebben (Dit opnieuw, inclusief mijzelf).
Percentages?
Iets anders wat veel mensen niet begrijpen is het feit dat je winst- en verliespercentages niet bij elkaar kunt optellen. Dus als voorbeeld: Als je drie posities hebt en 1 van de drie is min 50% en de andere twee zijn plus 25% dan hoeft het niet zo te zijn dat je per saldo op nul procent (geen winst en geen verlies) staat. Het geïnvesteerde bedrag per positie is van belang. Daarom kun je ook niet de percentages van jaren bij elkaar optellen, immers je portefeuille is niet elk jaar gelijk. Een daling van 15 procent in 2018 betekent overigens dat je een stijging van bijna 18 procent nodig hebt in 2019 om weer op nul uit te komen. Bij een daling van 50 procent in het ene jaar heb je 100 procent stijging nodig om weer op een nul rendement te komen. Toch worden in staatjes van vermogensbeheerders en ook van beleggingsfondsen vrolijk percentages naast elkaar gezet alsof het zo opgeteld kan worden om tot een totaalrendement te komen. Een beperkte daling in het ene jaar zorgt er dus voor dat je het volgende jaar maar een beperkte stijging nodig hebt om toch je vermogen te laten groeien. Juist om deze reden ben ik voorstander van bescherming onder portefeuilles om dus zo min mogelijk verlies te maken.
Voor we naar 2019 gaan
Als we de rendementen van 2019 gaan beoordelen moeten we dus ook in ons achterhoofd meenemen dat de AEX in 2018 met min 10,4 procent afsloot en de Duitse DAX zelfs min 18 procent was in dat jaar. Nog even om het beeld compleet te maken, in 2018 was ik de beste belegger met een positief rendement. Dit doordat ik met mijn toenmalige tips inspeelde op een daling die er toen dus ook kwam en dus ondanks dat het een negatief jaar voor de indexbeleggers was, brachten mijn Belegger.nl tips toen 17,6 procent positief rendement op, maar je bent in onze business zo goed als je laatste affaire (trade) en dus terug naar 2019.
Eind 2018 was iedereen te negatief en ik in het bijzonder
Eind 2018 had ik in mijn verwachtingen voor 2019 al aangegeven dat ik een verdere daling van de indices voorzag. Je hebt dan net een prijs uitgereikt gekregen en je gaat dan denken dat je er toch verstand van hebt.
We zagen toen een stijging van de volatility met enorme bewegingen (swings) in de Nasdaq (juist de index met de groeiaandelen). Een grote mate van beweeglijkheid is normaal een signaal van een top of van een bodem. In dit geval van een top omdat er in de jaren ervoor een enorme stijging was geweest vanaf 2008 en er eigenlijk niks opgelost was inzake de kredietcrisis. We hadden op dat moment (en nu nog veel meer): enorme schulden bij bedrijven en bij consumenten, begrotingstekorten (lees: schulden van landen), een handelsoorlog, een komende Brexit, vergrijzingsproblemen en grote verschillen tussen arm en rijk. Kortom; je zou denken dat er alleen al gezien het protectionisme van Trump in de VS; er een verdere daling aanstaande was. Kun je nagaan als je het hele plaatje bekeek.
De alles is anders show
Maar dat gebeurde dus allemaal niet. Trump bleef een jaar roepen dat hij de handelsoorlog in zijn voordeel zou oplossen en het volk en de markten geloofden hem. De Brexit werd steeds maar vooruit geschoven en niemand deed moeilijk, schulden werden door de nog lagere rente nog steeds geen probleem, etc. etc.
In december 2018 had ik achteraf gezien niet voldoende fantasie om te bedenken dat we ook negatieve rentes konden hebben met deze enorme schuldenberg. Die negatieve rentes waren niet in mijn schoolboeken genoemd) en handelsoorlogen waren volgens de door mij gelezen boeken over de jaren dertig een voorbeeld van anti-globalisatie en van protectionisme (bescherming van de thuismarkt) en hadden zeer negatief uitgepakt in de jaren dertig en dus zou dit nu weer moeten gebeuren.
Maar in 2019 was alles dus anders. We gingen vele tientallen keren op een oplossing van de handelsproblemen omhoog op de beurs. Dat we met Europa nog steeds geen deal hebben in deze handelsproblematiek is blijkbaar evenmin enig punt voor de beurzen in Europa. Toch?
Dus ja, achteraf had ik in februari 2019 er niet nog een schepje bovenop moeten doen door te vertellen dat we op de Titanic zitten, want inmiddels aangekomen aan het einde van het jaar varen we nog steeds vrolijk rond tussen de reeds door global warning gesmolten ijsbergen en speelt de muziek nog steeds op het achterdek…
Terug naar de tips van toen
Een daling Elsevier was toen verwacht (de Turbo short heeft het niet overleefd).
Omdat ik technisch lagere toppen zag in het aandeel en fundamenteel veel effect had verwacht van de protectionistische trends uit de VS en de gevolgen van de Brexit zoals het afzeggen van cursussen en het stoppen met databanken, etc. (lees: activiteiten van Elsevier). Kortom; ik had een klein gokje omlaag genomen, maar waar ik het jaar ervoor met een Turbo short grote ogen gooide werkte dat helaas dit jaar niet.
Een herstel van GE, (bijna een verdubbeling)
Gelukkig geloof ik ook al jaren in een spreiding van je ideeën en dus had ik ondanks mijn negatieve blik op de wereld ook een hard afgestraft aandeel gekocht namelijk GE. Dit Amerikaanse aandeel was eerder fors gedaald, maar zit ook in windmolens en andere zaken. Het was uit de Dow Jones gevallen en was klaar voor nieuwe kansen. Nu heb je value beleggers (kijken naar waarde) en groei beleggers en daarnaast heb je figuren zoals ik die houden altijd ongeacht de fundamentele situatie van ‘fallen angels’. Dus van hard afgestrafte aandelen die vroeger tot ieders fantasie werkten en mogelijk weer kunnen herstellen.
Een herstel in Daimler (DE:DAIGn) (ruwweg plus tien procent)
Daarnaast had ik Daimler dat noteerde toen nog rond een koers van 45,20 euro en nu afgelopen vrijdag op 49,86 euro. Dus op zich prima, maar geen extreem rendement dat de Turbo short direct kan goedmaken als je slechts drie gelijke posities moest innemen (wat natuurlijk raar is met een hefboom). Maar mijn idee rond Daimler was het inzetten op waterstof en elektrische auto’s hetgeen bij deze onderneming de dieselcrisis snel zou kunnen doen vergeten. Nieuwe topman nieuw toekomstbeeld. Maar hoewel het aandeel eerst snel naar de 60 euro ging en ik toen klanten winst heb laten nemen in die regio, telt het voor de lijstjes voor het hele jaar. Het jaar was hectisch, immers we hebben ook de 40 euro nog gezien. Kortom; hectiek van de bovenste plank, hetgeen we ook wel volatility noemen (dit zou dus best een bodem kunnen zijn).
Overigens, concurrent Tesla (NASDAQ:TSLA) in elektrische auto’s, deed het achteraf gezien zeker door de recente stijging in december veel beter dan de Duitse concurrenten en dat terwijl ik toch dacht dat de Duitser allemaal grote sprongen maakte in de voortschrijdende techniek rond elektrische mobiliteit. 
Mijn beste tip (maar niet op Belegger.nl) was de Bitcoin trading
Begin van het jaar zag niemand het meer zitten met deze valuta en dat was voor mij als contrair handelaar juist een reden om heel positief te zijn. De tip om te kopen werkte zo goed dat ik zelfs op de top met een verkoopadvies ben gekomen en later nadat er een “down-pennant” patroon was ontstaan met een extra short advies kwam. Dus ook in de daling hadden we kunnen verdienen zeker nu er ook opties op deze valuta zijn. Nu heb ik geen advies meer over een positie. We zitten glad, want we schurken weer tegen een koopsignaal aan maar nog te vroeg om een richting te kiezen.
IPO markt niet eenduidig
Belangrijke signalen in 2018, maar ook in 2019 kwamen voor mij (en komen) dus uit technische patronen (charts). Naast die patronen kwam er in 2019 ook weer interessante signalen uit de markt voor nieuwe beursnoteringen (IPO). Zoals het signaal op welke waardering nieuwe bedrijven naar de beurs gaan (IPO) en dat is voor mij voor de totale beurswaarde van belang. Omdat we nu heel gekke dingen zien heb ik het afgelopen jaar vele waarschuwingen gedaan over de vele nieuwkomers. Denk maar aan UBER, Lyft (NASDAQ:LYFT) en meer van dit soort bedrijven. Op al deze bedrijven was ik heel negatief. Ook WeWork was in mijn ogen helemaal niks. Uiteindelijk is dit laatste bedrijf niet eens naar de beurs gegaan omdat de waarde al verdween voordat het op de beurs kwam.
De laatste extreem grote IPO was van Aramco (SE:2222) ook al niet het succes-aandeel waar je in moet zitten. Oude economie van een bizar regiem. Maar we gaan dit laatste pas zien in 2020 of toch nog de komende weken?
Vast een kort eerste vooruitblik:
Volgende week lijstjes tijd deel 2, met de vooruitblik voor 2020
Om hier vast vooruit te lopen: ook nu ben ik weer contrair met iedereen en voorspel ik dat de lange en korte rente gaat stijgen. De Duitse Bund bevestigt net als de Zweedse centrale bank mijn visie voor de toekomst. Normaals de rest van de analisten en grote beleggers ziet de rente alleen maar dalen.
Goud blijf ik positief op. 
En mijn aandelenlijst volgt dus na de Kerst. Kortom; allemaal goede kerstdagen en tot volgende week.