Waar begin vorige week de gesprekken rondom het schuldenplafond gestaag verder gingen, werden deze afgelopen vrijdag stilgelegd. President Joe Biden is niet te spreken over de standpunten van de Republikeinse partij. Volgens hem zijn de standpunten van de GOP (Grand Old Party) onaanvaardbaar. De Republikeinse onderhandelaars pleiten namelijk voor hogere defensie-uitgaven en forse bezuinigingen op de binnenlandse uitgaven.
Tijdens een persconferentie in Hiroshima, tijdens de G7-top, riep Biden de Republikeinen op om minder extreme standpunten in te nemen en zich meer in te leven in de andere partij en de concessies die men bereid is te doen. Afgelopen weekend meldden zowel een functionaris van het Witte Huis als de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy, dat zij elkaar telefonisch gesproken hadden en dat ze elkaar maandagmiddag, vandaag dus, in levenden lijve zullen ontmoeten om de gesprekken voort te zetten. Tot een overeenkomst heeft het telefoongesprek nog niet geleid vertelde McCarthy. Volgens hem was het telefonisch onderhoud weliswaar productief maar staan de partijen toch nog steeds vooral tegenover elkaar. Daarbij gaf de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden aan dat de gesprekken vooral zo stroef verlopen omdat Biden de laatste dagen veranderingen heeft aangebracht in zijn originele voorstel.
Eén van de onderwerpen waar de partijen lijnrecht tegenover elkaar staan zijn de uitgaven van de Amerikaanse overheid. In april heeft de GOP een voorstel gedaan om de vrij te bepalen uitgaven te verlagen naar het niveau van 2022, en hier vervolgens een limiet van 1 procent op te leggen wat betreft toekomstige verhogingen. Dit staat echter in schril contrast tot de ideeën van de Democraten, die volgens McCarthy denken dat zij volgend jaar meer geld kunnen uitgeven dan er dit jaar wordt gedaan.
Een ander punt waar beide partijen van mening over verschillen zijn belasting loopholes. Biden en de Democratische partij pleiten voor het verhogen van de overheidsinkomsten om de mazen in de belastingwet rond sectoren als fossiele brandstoffen en cryptocurrencies te dichten. Dat wijzen de Republikeinen echter resoluut af. Zij staan niet achter een verhoging van de overheidsinkomsten en sturen juist aan op bezuinigingen.
Daarnaast loopt de visie van beide partijen op het gebied van nieuwe werkvereisten voor de sociale programma’s sterk uiteen. De Democraten willen hervormingen op het gebied van het verlenen van de vergunningen voor het winnen van energie. Dat is voor de Republikeinen een lastig onderwerp, omdat deze partij prioriteit geeft aan goedkope (fossiele) energie in plaats van de duurdere groene energie. De partijen hebben evenmin al overeenstemming kunnen bereiken wat betreft het terugvorderen van niet bestede COVID-noodsteun.
Volgens de minister van Financiën, Janet Yellen, is 1 juni de harde deadline wat betreft het verhogen van het schuldenplafond. Mocht er na die datum nog geen overeenstemming zijn bereikt, dan zal er zich een situatie voordoen zoals in 2013. Toen was de Amerikaanse overheid genoodzaakt om de niet essentiële diensten tijdelijk te sluiten. Daardoor werden honderdduizenden federale ambtenaren óf met verlof gestuurd óf werkten zonder salaris te ontvangen.
Een mogelijke consequentie van het niet op tijd kunnen voldoen aan de financiële verplichtingen is de verlaging van de kredietwaardigheid van Amerikaanse overheid. Het niet verhogen van het schuldenplafond zou mogelijk kunnen leiden tot een recessie. Het kan immers negatieve gevolgen voor de Amerikaanse economie en het vertrouwen van consumenten en beleggers hebben. Dit komt doordat het sluiten van niet-essentiële overheidsdiensten en een stijgende onzekerheid over de economie kunnen resulteren in lagere consumentenbestedingen. En als Joe Sixpack minder uitgeeft, kan dat een krimp van de economische activiteiten veroorzaken. Dat zullen zowel de Republikeinen als de Democraten toch niet op hun geweten willen hebben…