Renteverhogingen
Dit voorjaar begon de Amerikaanse centrale bank – de Federal Reserve – de rente te verhogen. Dit om de inmiddels fors opgelopen inflatie te kunnen bestrijden. Na een jarenlang uitzonderlijk ruim monetair beleid gevoerd te hebben had de Federal Reserve weinig keus meer. In maart werd de Fed Funds Rate verhoogd met 0,50 procent. De rente stond op dat moment nog op nul. We zijn nu vijf maanden verder en deze rente staat ondertussen op 2,50 procent. Naar verwachting zal de Fed de rente in september nog eens met 0,75 procent verhogen. En mogelijk is de centrale bank dan nog niet klaar met deze serie verhogingen.
Er is iets vreemds aan de hand
Er is echter iets vreemds aan de hand. Vlak voor de eerste renteverhoging, in maart, stond de S&P 500-index op een stand van 4173 punten. Sindsdien heeft de Fed de rente in vier stappen verhoogd naar 2,50 procent. Best een flinke stap. Tevens is de Fed met ingang van juni begonnen met de afbouw van zijn enorme balans van staats- en hypotheekobligaties. Deze kwantitatieve verkrapping (in het engels QT) bedroeg over de afgelopen drie maanden 47,5 miljard dollar aan staats- en hypotheekobligaties. Dat is nu dus reeds 142,5 miljard dollar. Vanaf september wordt dat opgevoerd naar 95 miljard aan staats- en hypotheekobligaties per maand.
Do not fight the Fed
De Fed is dus aan het verkrappen. De overtollige liquiditeiten worden als het ware met een grote spons opgezogen. Nu geldt op de beurs al decennia lang het adagium dat beleggers nooit tegen de Fed in moeten gaan. Do Not Fight The Fed. Als de Fed verruimt, dan moet je long zitten, of doe niets. Als de Fed verkrapt, moet je short zitten, of blijf aan de zijlijn. Maar ga er nooit tegen in. Dat verlies je altijd, gezien de almacht van de centrale bank van ’s werelds grootste economie en bewaker van ’s werelds belangrijkste valuta.
Of toch wel?
Sinds maart lijken beleggers echter met deze regel te sollen. De beurs heeft de afgelopen maanden flinke zwiepers gemaakt, maar sinds de eerste renteverhoging in maart is de S&P 500-index gestegen. Van 4173 naar 4297 punten. Vooral de rally sinds de bodem van half juni van maar liefst 17 procent lijkt de in steen gebeitelde beurswet te tarten. Wat is hier aan de hand?
Een sterk gegroeide balans
Kan de regel dat je nooit tegen de Fed in moet beleggen dan overboord gekieperd worden? De realiteit lijkt dat te bevestigen. Toch is hier meer aan de hand. In de 12 jaar voorafgaand aan de coronacrisis heeft de Federal Reserve zo onwaarschijnlijk veel geld in de economie en de beurs gepompt dat het terugdraaien daarvan minder eenvoudig zal blijken dan aangenomen wordt. De balans van de Fed is sinds het faillissement van Lehman Brothers in 2008 vertienvoudigd, van 890 miljard naar 8900 miljard dollar.
Het bankwezen zwemt in de liquiditeiten
Als gevolg daarvan zwemt het Amerikaanse bankwezen in de liquiditeiten. De 25 grootste Amerikaanse banken houden momenteel reserves aan bij de Fed ter grootte van 3400 miljard dollar. Bedenk dat dit in 2007 nog maar 6 miljard dollar was. Tsja, die fenomenale bullmarket sinds 2009 is niet zomaar uit de lucht komen vallen. De Fed heeft de beurs naar grote hoogten opgestuwd en sterk afhankelijk gemaakt van zijn monetaire beleid.
Een uitzonderlijk ruim monetair beleid
Ondanks de “verkrappingen” in de vorm van QT en de renteverhogingen is er dus nog steeds sprake van een uitzonderlijk ruim monetair beleid. De markten reageren daarop en stijgen rustig verder. De risico-opslag van bedrijfsobligaties en de rente op 10-jaars staatsleningen zijn behoorlijk teruggelopen. Officieel verkrapt de Fed, maar de realiteit wijst op iets anders.
Een hell-of-a-job
Het maakt het er voor de centrale bankiers allemaal niet eenvoudiger op. Wanneer de beurs zo afhankelijk is geworden van het beleid van de Fed is er blijkbaar in het verleden iets mis gegaan. Centrale banken zouden als het goed is in de schaduw moeten opereren. Iedere stap van de Fed is echter voorpaginanieuws. Dat kan niet de bedoeling zijn. Mocht een eventueel taaier dan verwacht inflatiespook met een daadkrachtiger beleid bestreden dienen te worden dan zou dat nog wel eens een hell of a job kunnen gaan worden.