De veertig grootste Nederlandse pensioenfondsen hebben op het hoogtepunt van de financiële crisis per saldo voor 1,8 miljard euro aandelen bijgekocht. Dit blijkt uit onderzoek van De Nederlandsche Bank (DNB).
Pensioenfondsen hebben bijgedragen aan stabiliteit
Een analyse van aan- en verkopen van aandelen in oktober 2008 tot en met maart 2009 laat zien dat de veertig grootste pensioenfondsen (totale activa eind 2008 490 mrd euro, 85% van de sector) gezamenlijk per saldo aandelen bijkochten. Dit was op het hoogtepunt van de kredietcrisis, toen aandelenkoersen wereldwijd sterk daalden (de wereldwijde aandelenindex MSCI World daalde met 28% in deze periode). Het beleggingsgedrag van de pensioensector tijdens de crisis is dus licht anticyclisch geweest en heeft bijgedragen aan financiële stabiliteit. Ten opzichte van de totale omvang van de totale beleggingsportefeuille was dit effect klein.
Herbalancering
De meeste pensioenfondsen gebruiken een strategie van herbalancering. Als aandelenkoersen gedaald zijn, kopen fondsen aandelen bij om het percentage aandelen in de beleggingsportefeuille op niveau te houden. Andersom verkopen fondsen bij een dergelijke strategie aandelen als de koersen zijn gestegen. Op macroniveau dempt deze strategie zowel opgaande als neergaande bewegingen op de aandelenmarkt. Dat is goed voor de financiële stabiliteit.
Beleggingsgedrag pensioenfondsen klein
De veertig grootste fondsen verschilden onderling aanzienlijk (grafiek 1). Een meerderheid van vierentwintig fondsen kocht tijdens de crisis per saldo aandelen bij. In de grafiek zijn dat de fondsen met een herbalancering groter dan 0. Vijf fondsen hadden zelfs een herbalancering van meer dan 1. Dat betekent dat ze meer aandelen aankochten dan nodig was om het percentage aandelen in hun beleggingsportefeuille op peil te houden. Dit beleggingsgedrag kan als anticyclisch beschouwd worden. Daartegenover staat dat zestien fondsen per saldo aandelen verkochten. Bij drie fondsen in een dusdanige mate dat dit als sterk procyclisch gedrag kan worden beschouwd. Een verband tussen de mate van herbalancering en de dekkingsgraad is niet waar te nemen. De angst dat fondsen met een lage dekkingsgraad tijdens de crisis massaal risico’s hebben afgebouwd door aandelen te verkopen, is dus ongegrond gebleken. Het gedrag van de sector als geheel was per saldo anticyclisch.
Doel van de analyse
Met deze analyse wil DNB meer inzicht geven in de invloed van het beleggingsgedrag van pensioenfondsen op de economische cyclus. Daarbij is niet alleen gekeken naar de totale waarde van de aandelenportefeuille. Bij dalende beurskoersen daalt deze namelijk ook zonder dat verkopen plaatsvinden. Er is gecorrigeerd voor de waardevermindering door prijsdalingen om zo de echte aankopen te vinden. Vervolgens is een maatstaf voor de mate van herbalancering bepaald die varieert tussen -2 en 2, waarbij -2 staat voor sterk procyclisch, 0 voor niet-cyclisch en 2 voor sterk anticyclisch beleggingsgedrag.
Voeg een reactie toe
Wij raden u aan om reacties te gebruiken om interactie met gebruikers aan te gaan, uw perspectief te delen en vragen te stellen aan auteurs en elkaar. Met het oog op het hoge niveau van conversatie dat wij allemaal waarderen en verwachten te behouden, dient u de volgende criteria in het achterhoofd te houden:
Daders van spam of misbruik zullen van de site worden verwijderd en zijn uitgesloten van toekomstige registratie naar goeddunken van Investing.com.