Brentolie is de afgelopen week steeds dichtbij de 80 dollar per vat gekomen. Vorige week piekte het kortstondig boven de $80, veroorzaakt door het wekelijkse rapport van het US Energy Information Agency (EIA), dat een afname van meer dan 5 miljoen vaten olie uit de voorraad liet zien.
Slechts twee jaar geleden was de prijs van Brentolie slechts $45 per vat en vroegen analisten zich af of de lage olieprijzen een meer permanente marktpositie zouden kunnen hebben.
Nu de prijzen stijgen tot 80 dollar, dient zich de volgende vraag aan: is het veilig om het tijdperk van de lage olieprijzen achter ons te laten? Kunnen we al snel de olieprijs tot $90 of $100 per vat zien klimmen?
Er zijn twee verschillende opvattingen over die vraag:
1. Ja, de olieprijzen zullen stijgen.
- De groeicijfers in de Amerikaanse fracking industrie beginnen te dalen. Een gebrek aan pijpleidingen zorgt ervoor dat schalieoliemaatschappijen in de Perzische en nabijgelegen regio's het boren van nieuwe putten tegenhouden. Zonder consistente groei in dit gebied zullen de olieprijzen stijgen.
- De Iraanse olieproductie en olie export vertragen als gevolg van de nieuwe Amerikaanse sancties die op 4 november van kracht gaan. Volgens Tanker Trackers is de Iraanse export in september al gedaald tot 1,578 miljoen vaten per dag. Dit is een daling van 23,4% ten opzichte van augustus. Sommige analisten denken dat de Iraanse sancties 1,5 miljoen vaten per dag van de wereldmarkt zouden kunnen halen en dat andere producenten het verschil niet zullen kunnen compenseren.
- Venezuela's olieproductie zinkt en zal blijven instorten omdat het land wordt geconfronteerd met een economische crisis die zo groot is dat de regering het niet aan kan. Volgens Platts produceert Venezuela slechts 1,2 miljoen vaten per dag, vergeleken met 1,97 miljoen vaten per dag in 2017.
- Rusland zal niet zeggen of het de productie zal verhogen tot het aanstaande zondag in Algerije een ontmoeting heeft met Saoedi-Arabië en andere olieproducerende landen. De OPEC en haar partners zouden de OPEC kunnen aanbevelen de huidige productieniveaus te handhaven wanneer de groep begin december formeel bijeenkomt. Als de productie niet wordt verhoogd, kunnen de olieprijzen de pan uitrijzen in afwachting van een toekomstig tekort.
- Saoedi-Arabië zegt dat het zich "comfortabel" voelt bij het feit dat de prijzen van Brent olie op korte termijn tot boven de 80 dollar stijgen. Dit kan erop wijzen dat Saoedi-Arabië niet van plan is zijn olieproductie in de komende maanden te verhogen.
2. Nee, we staan niet op het punt om torenhoge olieprijzen te zien.
- De groeicijfers in de Amerikaanse fracking industrie zijn inderdaad aan het vertragen, maar de productie is nog steeds sterk en veel schalieoliebedrijven verschepen hun ruwe olie per spoor of vrachtwagen. Als gevolg daarvan bieden producenten kortingen tot 14 dollar per vat aan. Niet alleen dat, maar WTI is bijna 10 dollar lager dan de prijs van Brentolie. De kortingen die Amerikaanse producenten worden gedwongen aan te bieden, zullen de WTI-prijzen laag houden, zelfs als Brentolie stijgt. De capaciteit van de Amerikaanse pijpleidingen zal in 2019 toenemen en ook de productie en export van de VS zal toenemen, waardoor de prijzen wereldwijd zullen dalen.
- Het Iraanse segment van de oliemarkt krimpt, maar het land verscheept nog steeds olie naar China, India, Turkije, Italië en Spanje. Iran helpt ook zijn Chinese en Indiase klanten om blootstelling aan Amerikaanse sancties te vermijden door zijn eigen vloot te gebruiken om zijn olie te verschepen en die olie te verzekeren. Ondertussen werkt de EU aan een financiële oplossing die bedrijven een manier kan bieden om fondsen naar Iran over te dragen in ruil voor olie. Dit zou kunnen betekenen dat er meer Iraanse olie op de markt blijft dan analisten nu voorspellen.
- Platts heeft gerapporteerd dat Venezuela in augustus slechts 1,2 miljoen vaten per dag produceerde, maar Reuters meldde een hogere olieproductie - bijna 1.5 miljoen vaten per dag - in juli. Daarbij eist de olieminister van Venezuela dat het land zijn productie in de komende maanden met 640.000 vaten per dag zal mogen verhogen. Meer olie uit het getergde Venezuela zou helpen om een deksel op de olieprijzen te houden.
- Rusland beweert dat het de capaciteit heeft om zijn olieproductie met minstens 300.000 vaten per dag te verhogen en is klaar om dit te doen na de vergadering van 23 september tussen de OPEC - en niet -OPEC-olieministers.
- Saoedi-Arabië en de OPEC-producenten verhoogden de olieproductie in augustus al met 420.000 vaten per dag en Saoedi-Arabië beschikt over extra reservecapaciteit die het heeft toegezegd aan te leveren indien nodig. Er zijn gesprekken geweest tussen Saoedi-Arabië en de Verenigde Staten, waarbij is gesuggereerd dat Saoedi-Arabië de productie zal verhogen om te voorkomen dat de olieprijzen vlak voor de Amerikaanse verkiezingen stijgen.
De realiteit zal waarschijnlijk ergens tussen deze twee uitersten in vallen:
De Amerikaanse productie zal de WTI-prijzen laag houden, maar de Venezolaanse productie zal blijven dalen. Ongeveer 1 miljoen vaten Iraanse olie per dag zullen waarschijnlijk van de markt komen als gevolg van sancties, maar China, Turkije en India zullen een deel van de Iraanse olie blijven importeren. De OPEC en Rusland zullen waarschijnlijk besluiten de productie te verhogen, maar ze kunnen de daling van de Iraanse en Venezolaanse olie-export niet volledig compenseren.
Afgezien van deze leveringsfactoren, zal tegelijkertijd de dynamiek van speculatie ervoor zorgen dat de olieprijzen verder oplopen -- zelfs wanneer uit de basisgegevens blijkt dat de markt goed of zelfs licht overbevoorraad is.