Een meeting in het Witte Huis
De Amerikaanse president laat geen moment onbenut om zijn onvrede over het beleid van de centrale bank te ventileren. De Federal Reserve zou de rente nog verder moeten verlagen omdat het huidige niveau de Verenigde Staten in een nadelige positie brengt ten aanzien van handelspartners als de Europese Unie en Japan. Het zou de kosten om te lenen voor het Amerikaanse berdrijfsleven onnodig hoog maken en bovendien de dollar te duur. Gisteren bezocht de gouverneur van de Fed het Witte Huis voor een meeting van een half uur om de rente, de inflatie, de monetaire verruiming en de kracht van de dollar met de president en zijn minister van financiën te bespreken.
Rien n'a changé, tout a continué
Hoewel Trump tijdens deze meeting nogmaals zijn bezwaren tegen het naar zijn mening te krappe monetaire beleid uitte, sprak hij van een goede en hartelijke bijeenkomst. Powell, van zijn kant, benadrukte dat de Fed, overeenkomstig de wet, zijn beleid zal blijven baseren op het nastreven van een lage werkloosheid en een inflatie liefst in de buurt van de twee procent. Dat alles gefundeerd op objectieve en niet-politieke gronden. Met andere woorden, het monetaire beleid van de centrale bank zal bij het oude blijven, ongeacht de zware politieke druk.
Geen nieuwe renteverlaging
De centrale bank zal na drie renteverlagingen op rij het niveau van de Federal Funds Rate voorlopig ongemoeid laten. Althans, dat is de verwachting van de markt. Volgens de CME Fed Watch is de kans op een vierde renteverlaging dit jaar slechts 0,7 procent. Daarbij geldt wel de garantie dat de centrale bank zo nodig zal optreden wanneer de economische situatie daarom vraagt. Dat betekent zoveel dat niet alleen een renteverlaging maar ook het opnieuw opstarten van een opkoopprogramma van obligaties niet wordt uitgesloten. In een hoorzitting in het Congres vorige week gaf Powell echter aan dit momenteel niet nodig te achten gezien de staat van de Amerikaanse economie. De Fed houdt zijn kruit vooralsnog dus droog in tegenstelling tot bijvoorbeeld de ECB.
800 miljard dollar
Maar is dat ook zo? Een studie van Bianco Research maakt immers duidelijk dat de Fed de afgelopen twee maanden nogal actief is geweest op de markt voor kortlopende staatsleningen. Erg actief zelfs. Zo blijkt de balans in korte tijd met maar liefst 800 miljard dollar te zijn gegroeid. Bedenk dat er in de Europese Unie veel ophef was over het opkoopbeleid van de ECB. Dat behelst een bedrag van 20 miljard euro per maand. De operatie van de Fed is dus niet kinderachtig. Volgens Powell mogen deze kapitaalinjecties geen QE worden genoemd. Maar wat is het dan wel?
Een technische operatie
Enerzijds wordt deze gigantische operatie afgedaan als hoofdzakelijk technisch van aard. Door de nieuwe, strengere, regelgeving zijn banken minder actief op de markt voor kortlopende leningen waardoor de Fed wel moest inspringen om de Fed Funds Rate binnen de verlangde bandbreedte van 1,50-1,75 procent te houden. Heel even sprong deze rente zelfs naar tien procent en daar zitten de markten uiteraard niet op te wachten. Technisch? Naar de letter zeker juist. Maar wanneer er zulke bedragen nodig zijn om de markten overeind te houden worden hier en daar toch wat wenkbrauwen gefronst.
De Fed ís de markt
Wat is de rol van de Fed eigenlijk? Moet de centrale bank de inflatie en de werkloosheid op een gewenst niveau houden om de economie te stabiliseren of te stimuleren? Of dient de Fed de markten te ondersteunen? Om het financiële stelsel voor een ondergang te behoeden? De operaties van de Fed zijn zo grootschalig dat hier geen sprake meer is van het stabiliseren van de markt voor kortlopende leningen. Nee, de Fed ís de markt voor kortlopende leningen. In feite is hier de facto sprake van een nationalisering van de markt.
Waar eindigt dit?
De rol van centrale banken in ons financiële stelsel wordt daarmee als maar groter. Twintig jaar geleden stormden de beurzen af op voorheen ondenkbare hoogten. De millenniumgekte zette toenmalig gouverneur van de Fed Greenspan aan tot een ongekend ruim monetair beleid. Er werd gesproken van de Greenspan-put. Het gevolg kennen we. Nu lijken de markten in de ban van een soortgelijk fenomeen, de Powell-belofte. “Beleggers, heb geen vrees, wanneer het verkeerd dreigt af te lopen is de Fed er voor jullie”. Waar eindigt dit?