De problemen bij Silicon Valley Bank (SVB) drukten in de tweede helft van vorige week op het sentiment. Gedurende de coronapandemie kreeg de kleine Californische bank veel deposito's van venture capital partijen binnen. Al dat geld konden ze niet snel zelf uitlenen dus daarvan werden onder andere ook Amerikaanse staatsobligaties en mortgage backed securities gekocht. Op zich zijn dat natuurlijk veilige beleggingen, alleen had SVB gekozen voor behoorlijk lange looptijden. Dat soort obligaties zijn gevoeliger voor een verandering in de rente. En we hebben allemaal gezien wat er gebeurd is met de rente; die is met name in de Verenigde Staten hard opgelopen. De rente op Amerikaanse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar is in redelijk korte tijd opgelopen van grofweg 1 naar 4 procent. Daardoor is de waarde van deze portefeuille met veilige obligaties in ieder geval op papier flink gedaald. Aan de andere kant is de waarde van de bij SVB gestalde, vooral zakelijke, deposito's gelijk gebleven.
Die zakelijke klanten hebben ook gezien dat de rente is opgelopen en een (groot) aantal van hen verlangt daardoor dus een hogere rentevergoeding. Zo niet, dan zal een aantal van hen vertrekken naar een bank die wel meer rente vergoedt. Zo bezien is de ellendige positie waarin SVB kwam te verkeren een bijproduct van de agressieve serie renteverhogingen die de Fed in minder dan een jaar heeft doorgevoerd. De vrees dat het beleid van de Fed ergens in de markt tot brokken zou leiden, lijkt daarmee bewaarheid te worden.
Het is daarom niet verwonderlijk dat de marktverwachtingen wat betreft de hoogte van de volgende rentestap van de Fed volgende week woensdag inmiddels getemperd zijn. Ging de markt er eerder vanuit dat de Powell een volgende stap van 50 basispunten zou doorvoeren, inmiddels denkt het merendeel van de analisten dat het er één van 25 basispunten zal worden. Goldman Sachs, toch niet de minste bank, verwacht zelfs dat de Fed volgende week, ondanks de sterke banencijfers, de rente helemaal niet zal verhogen. Het aantal nieuwe banen nam met 311.000 toe. Dat was meer dan de verwachte 205.000. Het werkloosheidspercentage liep wel op van 3,4 naar 3,6 procent, terwijl de participatiegraad steeg van 62,4 naar 62,5 procent. Per saldo wijzen de cijfers erop dat er meer Amerikanen op zoek zijn gegaan naar werk.
Als er dan paniek uitbreekt kan het snel gaan. Daar kwam nog eens bij dat SVB aangaf zelf een aandelenemissie van 2,5 miljard dollar te willen doen om zo het verlies van 1,8 miljard dollar te compenseren van de obligaties die met een fors verlies waren verkocht. U hebt er in ons beursbericht van afgelopen vrijdag meer over kunnen lezen. De verkoop van de available-for-sale obligatie kwam voor veel beleggers als een verrassing. Zij verkeerden in de veronderstelling dat SVB over genoeg liquiditeiten beschikte om dat juist te vermijden. Toen dat niet het geval bleek te zijn, was het hek van de dam.
Vervolgens konden we zien dat als het vertrouwen ophoudt, het met een bank snel gedaan kan zijn. We konden dat in geringere mate al zien aan de aandelenkoersen van financiële instellingen en vastgoedbedrijven die wereldwijd onder druk stonden. Aangezien de problemen bij SVB uitstraaleffecten naar andere banken zouden kunnen hebben is het niet verwonderlijk dat de toezichthouders hebben ingegrepen. Er werd geen koper gevonden voor de Amerikaanse activiteiten van SVB en dus werden de deuren van SVB gesloten. Het is het grootste bankfaillissement sinds 2008. SVB is ook nog eens niet de enige kleine Amerikaanse bank die de afgelopen weken ter ziele is gegaan. Intussen hebben diezelfde Amerikaanse toezichthouders het afgelopen weekend, om de rust te bewaren, al aangegeven dat de bij SVB gestalde deposito’s veilig zijn.
Erg geruststellend vinden de financiële markten het allemaal nog niet, getuige de fors lagere koersen die vandaag op de borden staan. Veel beleggers zullen met de rentebesluiten van zowel de ECB als de Fed in het verschiet wel even de kat uit de boom blijven kijken. Vooralsnog zien we als gevolg daarvan een vlucht naar veiligheid; obligaties dus.