De Amerikaanse beurzen sloten afgelopen vrijdag fors hoger nadat president Trump in de strijd tegen het coronavirus niet alleen de noodtoestand uitriep maar eveneens een bedrag ter grootte van 50 miljard dollar vrijmaakte. Hij kon het niet laten om op twitter zichzelf op de borst te slaan door te melden dat hij de grootste stijging in de geschiedenis van de aandelenbeurzen had veroorzaakt. Hij vergat daarbij voor het gemak dat hij een dag daarvoor de markten nog een van de grootste dalingen had bezorgd toen hij een tijdelijk inreisverbod afkondigde voor burgers uit een aantal ‘risicolanden’, waaronder Europa, naar de Verenigde Staten. Aangezien het Amerikaanse slot fors hoger lag dan de standen toen hier in Europa de beurzen dicht gingen voor het weekend, leek het erop dat beleggers even iets rustiger zouden kunnen ademhalen en positief aan de nieuwe week zouden kunnen beginnen.
Niets bleek echter minder waar. Jerome Powell, de voorzitter van het Amerikaanse stelsel van centrale banken, had blijkbaar weinig opgestoken van z’n laatste verrassende rentestap van begin maart. De verlaging van de rente met 50 basispunten had maar kortstondig een positief effect en werd al snel uitgelegd als paniekvoetbal in plaats van daadkracht. Nu luidt ’t spreekwoord dat een ezel zich in ’t gemeen niet twee keer aan dezelfde steen stoot, maar dat lijkt voor Powell niet het geval. Zondagavond, voordat de beurzen in Azië openden, kondigde hij geheel onverwacht namelijk een nieuwe serie noodmaatregelen aan. Niet alleen werd het officiële rentetarief verlaagd naar 0 procent, maar ook zal het opkoopprogramma worden hervat voor een bedrag van 700 miljard dollar en worden tussen de diverse centrale banken wereldwijd onderling de swaplijnen voor de dollar gecoördineerd. Van die 700 miljard dollar zal 500 miljard dollar worden besteed aan Amerikaanse staatsobligaties en 200 miljard aan hypotheekleningen. Of Amerikaanse banken dat steuntje in de rug echt nodig hebben? Waarschijnlijk een aantal kleinere lokale banken wel, maar ja, dat soort banken laten ze in de Verenigde Staten net zo makkelijk failliet gaan. Waarschijnlijk wordt er ook vast een buffer gecreëerd voor het opvangen van de dreigende faillissementen in de schalieolie-business die als gevolg van de scherpe daling van de olieprijs zijn ontstaan.
Waarom hij daarmee niet kon wachten tot woensdag aanstaande als er een officiële vergadering van de Fed op de rol staat? Geen idee, maar waarschijnlijk wilde hij voorkomen dat er een ontwrichting van de markt zou ontstaan. Nu heeft het er echter alle schijn van dat Jerome Powell, die onafhankelijk zou moeten zijn, (wederom) naar de pijpen van Trump danst. Die laatste reageerde immers heel erg blij op het besluit van de Fed.
De financiële markten zijn echter veel minder gelukkig. Het feit dat de Bank of Japan vandaag eveneens de knip trekt verandert daar niets aan. Daar kan het rentewapen weliswaar allang niet meer worden ingezet, maar kan nog wel kwistig met geld gestrooid worden in de vorm het verdubbelen van de aankopen van aandelen (trackers) en bedrijfsobligaties. Ook kunnen Japanse banken eenjarige leningen aangaan bij de Bank of Japan waarover geen rente hoeft te worden vergoed. Zij kunnen dat geld dan vervolgens aanwenden om het Japanse bedrijfsleven financieel te ondersteunen.
Natuurlijk komt de marktonrust door het feit dat steeds meer landen ingrijpende maatregelen nemen in een poging de verspreiding van het virus te vertragen dan wel in te dammen. Daardoor komt niet alleen het sociale leven redelijk stil te liggen, maar leidt het op de korte termijn eveneens tot economische schade. Aangezien het virus wereldwijd rondwaart en we met z’n allen nog geen idee hebben hoe lang een en ander zal duren ontstaat er grote onzekerheid. Daar houden beleggers niet van. Het is precies zoals Martin Luther King ooit zei: ‘We may have all come on different ships, but we're in the same boat now.’