Door Cees
De afgelopen week kwam de topvrouw van het IMF met een waarschuwing dat de huidige wereldeconomie het risico loopt om terug te vallen, zoals in de ‘Great Depression’ van de jaren dertig (1929-1933). Even voor de herinnering: dat was de grootste economische depressie van de afgelopen tijd. Dus dat het hoofd van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), Kristalina Georgieva, daarmee komt is nogal wat voor mij als iemand die graag mensen op de risico’s wijst. Zie dit artikel. Maar gelukkig voor de mensen die zich niet druk willen maken, had ik ze vorig jaar ook al gewaarschuwd over de schuldenberg en daar hebben we ook niet wakker van gelegen. De beurs had daar geen boodschap aan, dus bulls: laat je niet afleiden dus negeer de link met het artikel.
Ook zullen we het niet hebben over de escalaties in de oorlog in Libië, waardoor het Midden-Oosten nog spannender kan worden en de olieprijs flink kan stijgen. We gaan het helemaal niet hebben over een nieuw virus in China dat gemuteerd is van dier naar mens en zeer gevaarlijk is voor de mensheid. Nee, dat is helemaal geen probleem zo vlak voor het Chinese nieuwjaar, waar heel China gaat reizen om zijn of haar familie te zien… of is dit toch wel een dingetje? Overigens: als het een probleem zou zijn dan moeten we ons ook gaan bedenken dat wij überhaupt de medicijnen niet meer hebben om een wereldwijd virus te bestrijden. We hebben immers de medicijnenproductie (die vervuilend is) verplaatst naar China (lees: zelf gestopt hebben). We moeten maar hopen dat die Chinezen ons ook net zo leuk vinden als hun eigen bevolking.
Andere pessimisten wezen op het feit dat de S&P500 weer net zo hoog gewaardeerd staat als in 2000 vlak voor het uiteenspatten van de internet bubbel. Via Twitter kreeg ik een plaatje uit Bloomberg toegestuurd:
Maar er zijn ook optimisten
Zo had ik een diner met de vereniging van vermogensbeheerders en de econoom en RTL journalist Mathijs Bouwman gaf er een dinerpresentatie. Hij wees tijdens deze presentatie op de CBS conjunctuur klok. Zie hier voor uitleg en daarna hier voor de huidige stand. Hij wees erop dat er nog groei was. Persoonlijk zou ik zeggen: Ja er is nog groei, maar deze vlakt af en niet alle indicatoren staan nog bovenin. Helemaal als je ziet welke route we de laatste jaren hebben afgelegd.
Hij wees op de (tijdelijke) beëindiging van de handelsoorlog door ondertekening van een contract. Ook hierbij had hij ondanks optimisme wel kritische punten.
Hij wees op de Brexit en de verdeeldheid binnen de ECB, maar zag nog zeker geen oplopende rente. Zoals de lezers weten denk ik daar anders over. Ik houd rekening met een oplopende rente. Ook ziet hij de economie ondanks wat wolkjes aan de horizon alleen maar groeien.
In het kader van de rente is het wel leuk om naar de TLT ’s te kijken dit is een ETF van de lange staatsleningen in de VS. Technisch zie ik hier geen positief beeld.
In zijn bijna drie kwartier durende presentatie, repte hij met geen woord over de schulden(berg) en toen ik hem erom vroeg gaf hij aan dat schulden goed zijn voor de economie. Geld wordt aan het werk gezet door het uit te lenen. “Tegenover schulden staan mensen die kapitaal uitgeleend hebben…”
Nu is het zeker zo dat schulden meer economische activiteit kunnen geven, maar als niet econoom begrijp ik niet helemaal waarom we in een record schuldenberg hebben en dus een record activiteit zouden moeten hebben in de economie. En dat dan met centrale bankiers die de economie zo moeten stimuleren (rente op nul en zelfs negatief, balansen vergroten, nieuwe vormen van QE, ingrijpen in Repo’s, etc. etc.)?
Persoonlijk heb ik dan ook een andere mening over schulden en zie schulden niet als positief. Als we een persoon met (te veel) schulden helpen dan geven we hem ook niet nog meer geld. Dus waarom zou dit op groter macroniveau wel goed werken?
N.B. Geen misverstanden het was een leuke en informatieve presentatie van Mathijs, maar ik deel het optimisme van hem niet zo. Je gaat Willem Middelkoop missen bij RTLZ :).
Gauw weer door
Iets anders waar mensen me op wijzen om met toch optimistisch te stemmen, is dat de bedrijfswinsten enorm aan het stijgen zijn. Natuurlijk om daarmee de gedachte krachtig te ondersteunen dat het zou kloppen dat de beurs met redenen zo hoog staat. Ja, door een beter belastingklimaat voor bedrijven (vooral in de VS) en door de lage financieringskosten is er meer winst bij de bedrijven en ook de economie groeit dan. Maar er is meer aan de hand. Mensen begrijpen niet dat als je als bedrijf geld leent en geld toe krijgt (door negatieve rente) en vervolgens met geleend geld aandelen inkoopt van een bedrijf, de winst per aandeel dan stijgt. Dus alleen al omdat er minder aandelen uitstaan behoeft de winst over minder aandelen verdeelt te worden. De vraag die je naar aanleiding van deze ‘wijsheid’ moet stellen is: “of het dan door deze constructie ook beter gaat met het bedrijf nu het een hogere winst per aandeel heeft nadat het eigen aandelen heeft ingekocht”
Voor meer uitleg over inkoop eigen aandelen zie IEX.
Hoe het ook zij, de Amerikaanse beurzen staan op records. Maar inderdaad, er is ook een record met terugkopen (Buy backs). Op de vraag hoe groot is dat effect dan? En zullen groeiaandelen het altijd goed blijven doen de komende tijd? Vragen die ik in dit korte tijdsbestek ook niet kan beantwoorden en graag naar een volgende keer zet.
Party like 1999
Dus terug naar het eerdere plaatje van Bloomberg waar voor wat betreft de VS blijkt dat we waarderingen hebben zoals in 2000. In de hoedanigheid van Frank van Dongen heb ik van 1999 en 2000 veelvuldig gewaarschuwd op IEX.nl en achteraf zei iedereen:” logisch dat de beurs omlaag ging de waarderingen waren ook zo hoog… “ Maar er is wel een verschil in vooraf en achteraf iets aangeven. Na- spellen kan immers iedereen..
De laatste beer overleden?
Wat ook interessant was, was dat Corné in het FD op vrijdag kwam met een verhaal dat een berenfeestje in London was afgeblazen. Het gezegde is dat als de laatste beer overleden is de beurs crasht; dus laten we hopen voor de optimisten dat de beren nog lang in leven mogen blijven, zodat de beurs dus kan blijven stijgen.
Ondanks (toch wel) de wolken aan de horizon, hebben we in de AEX dus nog steeds koopsignalen.
Nog even een ander nieuwsfeitje van de afgelopen week: Unilever (AS:UNA) kwam met een omzet (winst) waarschuwing. Echter later kwam het aandeel weer in beeld van kopers door inkoop eigen aandelen en een hoog dividendrendement (overigens als je aandelen inkoopt hoef je ook het dividend met minder te delen en wordt het ook hoger). Zie dit artikel.
Technisch hebben we in de Twindicator in het aandeel Unilever nog steeds verkoopsignalen. Dus wat mij betreft kan het dividendrendement nog veel hoger worden (lees: de koers lager). Zelf heb ik er nog geen posities op ingenomen.
Tesla (NASDAQ:TSLA) in de “Insane (krankzinnig) mode”
Tesla auto’s hebben een krankzinnige stand in de software zitten, je kunt als je deze inschakelt als bestuurder extreem snel optrekken en heel hoge topsnelheden bereiken. Natuurlijk verbruikt dit veel meer energie, raakt de auto uitgeput en de banden versleten. Hiermee is de stijging in het aandeel heel goed te vergelijken. Het gaat zo snel dat het veel energie kost.
Tesla heeft door de stijging een verkoopadvies gekregen van enkele grote Amerikaanse brokers. Hoewel er technisch in de grafiek van alles is te concluderen waardoor je zeker niet de aandelen moet hebben, heb ik nog geen shortpositie en wacht ik op nog meer bevestiging. Als het aandeel gaat dalen, dan zal het hard en lang zijn dus heb vooral geen haast.
De Europese autobedrijven zijn fundamenteel heel goedkoop, maar wellicht hebben BMW (DE:BMWG) en ook andere automakers last van Trump. Vorige week wilde hij Europa straffen voor onvoldoende tot geen solidariteit met de VS inzake Iran. Technisch is BMW nog steeds een verkoop.
Daimler (DE:DAIGn) eigenlijk zelfde laken een pak… Ook technisch een verkoopsignaal. Nu heb ik liever shortposities in aandelen die hard gestegen zijn dus ik laat het even aan me voorbij gaan. 
Nog wel positie in Boeing (NYSE:BA)
BA is nog een prima sell, want langzaam maar zeker blijven de negatieve punten zich opstapelen en vrijdag zagen we een eerste aanzet tot daling.
Kijken we even naar een koersdoel in de weekgrafiek dan zien we dat we gemakkelijk 280 USD kunnen gaan zien. Daarmee is dat een eerste koersdoel, maar 125 USD is uiteindelijk mijn definitieve doel.
Niet vergeten
We moeten natuurlijk ook kijken naar het moederbedrijf van Google. Dit aandeel behoort nu ook tot de groten der aarde en is door de duizend miljard dollar waarde gegaan. Wie had dat gedacht toen er recent boetes uitgedeeld werden en de Franse regering over belasting nadacht?
Uiteindelijk terug naar de titel
Met de aandelenmarkt is het zoals in de Film “Death becomes her”. In de film willen de personages eeuwig jong blijven, maar al snel blijkt dat de hoofdpersonen teveel van de drank gedronken hebben die dat zou moeten bewerkstelligen. En hoewel pogingen van de hoofdpersonen om elkaar te doden op niets uitlopen beginnen ze langzaam te ontbinden. Dit omdat hun lichamen feitelijk al dood zijn, hoewel ze het lang proberen te maskeren. De markt lijkt net als de hoofdpersonen onsterfelijk, maar de Brexit, de impeachment van Trump, de handelsoorlog richting Europa, het klimaatprobleem, de Chinese griep, of iets wat we nu nog niet weten geeft aan dat de markt reeds aan het ontbinden is.
Wie maandag (vandaag) een lager Wall Street wil zien komt bedrogen uit, want maandag is Wall Street dicht dus minimaal een dagje wachten.