De beurzen stijgen
Enigszins verontrust vanwege de inzakkende economische groei hebben centrale banken wereldwijd hun verkrappende monetaire beleid weer laten varen. Op de beurzen bleef deze beleidswijziging niet onopgemerkt. Het was dan ook niet vreemd dat de aandelenmarkten hun beste start sinds 1987 meemaakten. Zo staan de meeste beurzen begin maart al zo’n tien procent hoger en lijkt de correctie van december alweer helemaal vergeten. In het kielzog van de aandelen kwam er echter nog een asset class in beweging. En dat was best opmerkelijk. Zeker omdat deze asset al ruime tijd volledig uit de gratie lijkt te zijn bij beleggers. Maar niet bij de centrale bankiers. Die kochten namelijk goud.
Een nieuwe bodem
Toen de aandelenmarkten nog druk bezig waren de ene na de andere nieuwe top neer te zetten zakte het goud steeds verder weg. Een normale gang van zaken, want goud geldt onder beleggers als vluchthaven voor turbulente tijden. En aan een veilige vluchthaven was deze zomer weinig behoefte. Zo bereikte het goud een bodem in augustus van 1173 dollar. Het ging aan de meeste beleggers vrij onopgemerkt voorbij. Recent maakte de branchevereniging World Gold Council echter bekend dat er in het jaar 2018 meer goud is gekocht dan in de voorbije halve eeuw. Zo werd er gedurende het afgelopen jaar voor maar liefst 651 ton netto aan goud gekocht. Een stijging van niet minder dan 74 procent ten opzichte van het jaar ervoor. De grootste kopers: de centrale banken.
Rusland blijkt grootste koper
Het effect was een prijsstijging van 14 procent tot een niveau van 1341 dollar. Opmerkelijk, aangezien goud zelden stijgt in tandem met de aandelenmarkten. Maar met grote kopers als de centrale banken van China, Rusland, Kazakhstan en Turkije ook weer niet zo vreemd. Zo was Rusland recordkoper voor een bedrag van 274 ton goud. Maar inmiddels heeft China de achtervolging ingezet. China beschikt inmiddels over de zesde goudvoorraad ter wereld, na Rusland, Italië, Frankrijk, Duitsland en de Verenigde Staten. Vanwaar deze plotse interesse van de centrale banken voor het edelmetaal?
Verkoop van staatsleningen
Welnu, een blik op de verkopen van dezelfde centrale banken maakt veel duidelijk. Zo nam de Russische centrale bank op grote schaal afscheid van zijn positie in Amerikaanse staatsleningen. Ook China is inmiddels bezig Treasuries in te ruilen voor goud. Natuurlijk, zorgen om een tragere economische groei, toegenomen geopolitieke spanningen en turbulente financiële markten hebben de prijs van goud gestuwd. Maar veel centrale banken zijn bezig hun afhankelijkheid van ’s werelds sleutelvaluta – de dollar – te verminderen. Het feit dat de Verenigde Staten hun uitstaande schuld steeds verder laten oplopen - tot 22.000 miljard dollar - en alle remmen ten aanzien van hun huidige uitgaven hebben losgelaten leidt tot toenemende zorgen in de rest van de wereld. En dan vooral bij de grootste bezitters van deze Amerikaanse staatsschuld.
Gestold wantrouwen
Het is immers een publiek geheim dat met name China en Rusland schoon genoeg hebben van de dominantie van de dollar in de wereldhandel. En de enorme bevoorrechte positie die dit de Verenigde Staten geeft. Lange tijd, zeker sinds de kredietcrisis van 2008-2009, gold de dollar als populairste vluchthaven in tijden van onrust. Zo konden de Treasuries steeds weer oplopen ondanks de volledige ontsporende staatsschuld van de Verenigde Staten. Het zogenaamde schuldplafond blijkt telkens meer weg te hebben van het erg flexibele dak van een cabrio. De Verenigde Staten konden en kunnen de rekening van hun erg ambitieuze uitgavenpatroon steeds weer bij de rest van de wereld neerleggen. Die rest begint daar echter genoeg van te krijgen. Zo bezien is de toenemende interesse voor het goud niets anders dan gestold wantrouwen tegen deze Amerikaanse dominantie. Hoe meer de centrale banken hun teugels laten vieren en hoe dieper de Verenigde Staten zich in de schulden steken, hoe populairder het goud zal worden.