Sinds eind april zitten de olieprijzen weer in de lift. Na een vrije val van de (WTI)olieprijs medio april, waarbij er zelfs even kortstondig een negatieve olieprijs was voor de Amerikaanse olievariant van 40 dollar per vat, komen vraag en aanbod langzaam maar zeker weer met elkaar in evenwicht. Ook het gezaghebbende Internationale Energieagentschap (IEA) bevestigde dit gisteren bij de publicatie van het maandelijkse rapport over de oliemarkt bij monde van directeur Birol.
Maar het herstel is uiterst fragiel, aldus de IEA-directeur. Bij een forse tweede infectiegolf kan het beeld zo weer omslaan.
Het tot rust komen van de oliemarkt heeft een aantal redenen volgens het IEA. Zo blijkt de vraaguitval door de coronapandemie en de lockdowns wereldwijd minder groot dan eerder werd voorspeld. De schatting was dat er 29 miljoen vaten per dag minder gevraagd zouden worden in april, maar dit is in werkelijkheid uitgekomen op 25 miljoen vaten per dag. Overigens is dit toch nog steeds zo’n 25% van de wereldwijde dagelijkse vraag naar olie. Daarnaast is er ook aan de aanbodzijde wat veranderd. Het OPEC-kartel beperkt met ingang van 1 mei de olieproductie met 9,7 miljoen vaten per dag. Saudi-Arabië maakte onlangs bovendien bekend dat zij uit eigen beweging deze beperking nog eens verder zal gaan opvoeren met 1 miljoen vaten per dag extra met ingang van 1 juni.
Ook niet-OPEC-landen werken mee aan een productiebeperking. Maar dit is dan weer niet geheel vrijwillig. Vooral in de Verenigde Staten, maar ook in Canada, worden producenten gedwongen om (schalie)olieputten te sluiten omdat het oppompen van olie door de lage olieprijs niet langer rendabel is. Bovendien is er een schreeuwend tekort aan opslagruimte voor de olie. De niet-OPEC-productie daalde in april met 1,1 miljoen vaten per dag. Volgens het IEA zal dit deze maand en in juni verder toenemen tot een lagere productie van 6,7 miljoen vaten per dag. Hiervan zullen tegen het einde van het jaar dagelijks zo’n 2,8 miljoen vaten voor rekening komen van de Verenigde Staten.
Intelligente lockdown werkt
Het niet geheel stilleggen van de Nederlandse economie, door middel van een algehele lockdown, heeft gewerkt voor de economische ontwikkeling in het eerste kwartaal. Hoewel onze economie sinds 2009 nog niet zo kromp als in afgelopen kwartaal, viel de krimp toch beter uit dan in veel andere landen in de Europese Unie. Nederland en Duitsland, waar de krimp ook meeviel, zorgen zo voor een beter Europees gemiddelde. De gemiddelde afgenomen economische activiteit in de eurozone gedurende het eerste kwartaal kwam uit op 3,8%. In de hard getroffen landen Italië (-4,7%) en Spanje (-5,2%) kwam de krimp hoger uit dan het gemiddelde. Deze landen waren strikter met het stilleggen van hun economie. Het slechtst ging het in Frankrijk dat de economische groei met 5,8% zag terugvallen. Dit komt niet alleen omdat Frankrijk zeer fors was met de opgelegde regels aan het bedrijfsleven, maar ook omdat de Franse economie er al voor de corona-uitbraak slechter voorstond als gevolg van de crisis rond de gele hesjes in de herfst van 2018 en de stakingen dit jaar tegen de hervorming van het pensioenstelsel.
De Nederlandse economie werd in het eerste kwartaal 1,7% kleiner. Hiermee kwam er een eind aan een economische groei die 23 kwartalen op rij duurde. De enige keer dat de economie forser kromp was gedurende het eerste kwartaal van 2009 met een krimp van 3,6%. Vooral de Nederlandse huishoudens zorgden voor de krimp in afgelopen kwartaal. Consumenten besteedden 2,7% minder aan vooral horeca, cultuur en recreatie. Aan voedingsmiddelen werd meer uitgegeven.
Ook de grootste economie in de eurozone trok de gemiddelde economische krimp in de eurozone omhoog. Afgelopen kwartaal nam de economische activiteit in Duitsland met slechts 2,2% af.