De ferme taal van Fed-voorzitter Jerome Powell eind augustus tijdens zijn presentatie op het Economic Symposium in Jackson Hole voelde als een koude douche voor de beleggers. Tot vorige week woensdag daalde de technologiebeurs Nasdaq zelfs zeven handelsdagen op rij. De laatste keer dat de Nasdaq een dergelijke dalende reeks liet zien, is zes jaar geleden. Het monetaire beleid van de Amerikaanse centrale bank (Fed) is erop gericht om de inflatie te beteugelen. Het lijkt erop dat de inflatie over het hoogtepunt heen is maar één zwaluw maakt nog geen zomer, waarschuwde Powell. Hij hield zich op de vlakte over de hoogte van de volgende rentestap omdat de ontwikkeling van de economische data leidend zal zijn voor het monetaire beleid.
Consumentprijsindex (CPI)
Beleggers volgen de banenmarkt en de ontwikkelingen van de consumentenprijzen op de voet om hieruit mogelijke gevolgen voor het monetaire beleid te kunnen herleiden. Vooruitlopend op het rentebesluit van de Fed volgende week woensdag 21 september, werden gisteren de consumentenprijsindices gepubliceerd in de Verenigde Staten. De energieprijzen daalden vorige maand met 5 procent en de benzineprijzen, erg belangrijk voor de doorsnee Amerikaan, daalden met maar liefst 10,6 procent. Economen hielden rekening met een daling van de inflatie met 0,1 procent op maandbasis en een stijging van 8 procent op jaarbasis. Beleggers hoopten op een inflatie van onder de 8 procent.
In plaats van de verwachtte daling van de inflatie, stegen de prijzen in augustus met 0,1 procent en op jaarbasis viel de inflatie ook hoger uit dan verwacht met 8,3 procent. De forse daling van zowel de energie- als de benzineprijzen werden in augustus meer dan gecompenseerd door de prijsstijgingen van voedsel, huisvesting en medische zorg. De voedselindex steeg in augustus met 0,8 procent, de kosten voor huisvesting stegen met 0,7 procent (weegt voor een derde mee in de CPI-cijfers) en de kosten voor medische zorg stegen ook met 0,8 procent.
Kerninflatie
De monetaire beleidsbepalers kijken met name naar de ontwikkeling van de kerninflatie waarbij geen rekening wordt gehouden met de beweeglijke voedsel- en energieprijzen. De kerninflatie steeg in augustus met 0,6 procent twee keer zo hard dan verwacht. Ook op jaarbasis viel de kerninflatie hoger uit dan waarop was gerekend. Of de kerninflatie binnen afzienbare tijd gaat dalen valt te betwijfelen. De zogenaamde tweede ronde-effecten waarbij de lonen stijgen om de oplopende inflatie te compenseren (loon-prijsspiraal) zijn nog steeds aanwezig omdat het gemiddelde reële uurloon van de werknemers in augustus toenam met 0,2 procent.
De fors tegenvallende inflatiecijfers lieten gisteren hun sporen na op de financiële markten. De rente op staatspapier met een looptijd van 2 jaar steeg met 13 basispunten naar 3,7 procent. De 2-jaars Treasury is het meest gevoelig voor de rentestappen van de centrale bank.
De uitkomst van de inflatiecijfers geven geen enkele aanleiding voor de Fed om het huidige strenge monetaire beleid te wijzigen. Sterker nog de markt houdt er voorzichtig rekening mee dat de Fed er een tandje bij gaat zetten. De kans dat volgende week de beleidsrente met 75 basispunten wordt verhoogd is gedaald van 91 procent naar 66 procent. Een mogelijke rentestap van 1 procent wordt nu ingeschat op 34 procent.
Op Wall Street sloegen de inflatiecijfers in als een bom. Voor aanvang van de handel was de stemming nog positief. Na de publicatie van de consumentenprijsindices sloeg het sentiment echter om. De Dow Jones maakte een duikvlucht van bijna 1.300 punten.