Een snelle draai
Zo snel kan het gaan. De AEX begon in een sombere stemming aan de week met een stand van 630 punten in de loop van de ochtend. Nu, een dag later, staat op het moment van dit schrijven de index al weer op 662 punten. Dat is 5 procent in een dag tijd. Eens te meer het bewijs dat beleggers er naar moeten streven om vol belegd te zijn, want wanneer dit soort dagen gemist worden scheelt dat al gauw vele procenten aan rendement op jaarbasis.
Short squeeze
Waar komt deze plotse draai vandaan? Welnu, hier lijkt sprake van een behoorlijke short squeeze. Professionele beleggers die speculeerden op koersdalingen of zich er tegen wilden indekken zaten short. Bijvoorbeeld via put-opties of termijncontracten. Er komt echter een moment dat een shortseller zijn winst neemt. Wanneer markten zwaar oversold geraakt zijn is het moment daar. De laatste dagen werd er overal in de financiële pers gewag gemaakt van de meest sombere stemming onder beleggers sinds lange tijd. Sinds de financiële crisis van 2008 waren beleggers niet meer zo pessimistisch geweest.
Winst nemen
Voor beleggers die speculeerden op koersdalingen een mooi moment om hun winst te nemen. Wanneer er steeds meer beleggers zijn die dat doen worden anderen min of meer gedwongen dat ook te doen, anders smelt hun winst snel weg. Een proces dat nog versterkt werd door het feit dat rond de eerste van iedere maand – en in dit geval ook het begin van een nieuw kwartaal – er veel nieuw geld door institutionele beleggers geïnvesteerd moet worden.
De MOVE-index
Het is niet zozeer dat de wereld er opeens rooskleuriger uitziet dat de koersen oplopen. De stemming was echter zo grimmig geworden dat het haast alleen nog maar beter kon worden. En ziedaar, een razende rally vanuit het niets. Een rally ondersteund door een net zo onverwacht herstel in de obligatiemarkt. In geen tijd zakten de rentes op staatsleningen van alle looptijden met tientallen basispunten. De MOVE-index – de obligatievariant op de VIX-index op aandelen – was zelfs even met ruim 10 procent gezakt. Deze index was vorige week nog tot het niveau van maart 2020 gestegen.
Berenmarkt ten einde?
Nu is deze herstelrally op de beurs voor lange termijnbeleggers natuurlijk mooi meegenomen. Maar is dit het einde van de reeds negen maanden durende berenmarkt? Kunnen beleggers weer nieuwe aandelen gaan kopen? De berenmarkt is waarschijnlijk nog niet ten einde. De inflatie is hoog, de centrale banken trappen nog op de rem, de oorlog duurt voort en er nadert een recessie. Het kan echter geen kwaad voorzichtig hier en daar selectief wat te gaan kopen. Niemand weet immers wanneer de bodem bereikt is.
Tegen centrale banken in
Voorzichtigheid blijft echter geboden. Je belegt immers tegen de centrale banken in. Die zijn juist bezig liquiditeiten uit de markt te nemen om de prijsstijgingen af te remmen. Rentes worden verhoogd en in het verleden gekochte staatsobligaties worden weer van de balans gehaald. De centrale banken zullen hier niet eerder mee ophouden dan wanneer het inflatiespook verslagen is. Daar is nu nog geen sprake van.
De weg naar mooie winsten
Nu zijn de prijzen van de meeste grondstoffen de laatste tijd behoorlijk gedaald en in hun kielzog de inflatieverwachtingen. Er wordt voor volgend jaar al weer gerekend op een aanmerkelijk lagere inflatie. Er zijn echter nog genoeg ontwikkelingen die een dergelijk scenario kunnen dwarsbomen. Aannemelijk is dat de inflatie weliswaar zal gaan dalen vanaf het huidige hoge niveau, maar niet meer terugkeert naar het zeer lage niveau van voor de pandemie. Aandelen kopen? Het is er niet per definitie een slechte tijd voor. Maar de weg naar mooie winsten voert ons mogelijk eerst nog door een moeras vol tegenvallers.