Voor de tweede keer in een jaar, probeert Saoedi-Arabië Rusland over te halen om een formeel pact met de OPEC te sluiten om de wereldwijde export en prijzen van ruwe olie te controleren. Opnieuw kan Moskou het idee van de hand wijzen, aangezien het de belangen van Saoedi-Arabië meer ten goede lijkt te komen dan zijn eigen belangen en het zou het concurrentievermogen van de Russische olie-industrie op de langere termijn kunnen schaden.
De Wall Street Journal meldde dinsdag dat de dubbele bedreiging van goedkope stromende schalieolie uit de V.S. en de druk van de Amerikaanse President Donald Trump op OPEC om de prijzen laag te houden, steunen Riyadh en zijn bondgenoten van de Perzische Golf om een formeel partnerschap aan te gaan met een groep van 10 olieproducerende landen die door Rusland wordt geleid.
Het zogenaamde OPEC+10 bondgenootschap is er de afgelopen drie jaar twee keer in geslaagd om de olieprijzen terug te brengen van het laagste niveau in meerdere jaren: de eerste in 2016, toen Amerikaanse West Texas Intermediate daalde tot bijna 25 dollar per vat en de laatste keer afgelopen december, toen de prijs onder de 43 dollar kwam. Deze week schoot WTI ruwe olie terug boven de 55 dollar.
In beide was overaanbod van schalie de primaire verantwoordelijke, hoewel de crash van vorig jaar ook werd veroorzaakt door Trump, die onverwacht een groep landen toestemming gaf om Iraanse olie te mogen importeren, wat vervolgens bijdroeg aan de wereldwijde olie-aanbod, tot slot nam de schade alleen maar toe door Trump's tweet dat de OPEC niet moest proberen de prijzen te verhogen. En in beide gevallen was het Rusland dat eindelijk hielp om de markt te redden door zich aan te sluiten bij de Saoediërs in het verminderen van de productie.
Saudis op zoek naar een betere oplossing voor schalie, Trump wordt er ellendig van
De Saoedische organisatie van olie-exporterende landen, die op zoek is naar een oplossing op lange termijn, zo niet permanent, voor de schalie- en Trump-problemen, zou op haar volgende bijeenkomst in Wenen op 18 februari een formele regeling voor de OPEC+10 landen willen voorstellen en bespreken, die proactief werkt om de prijzen te allen tijde te steunen, in plaats van alleen maar te reageren op marktcrashes.
De WSJ zei dat indien het ontwerpplan op OPEC-niveau wordt aanvaard, het zou kunnen evolueren naar een definitieve overeenkomst wanneer het kartel in april met de groep van 10 bondgenoten bijeenkomt.
Het document voegde daaraan toe dat een woordvoerder van het Russische ministerie van energie niet heeft gereageerd op een verzoek om commentaar. Er is waarschijnlijk een goede reden waarom. Het huidige plan is een afgezwakte versie van een eerdere strategie door Riyadh van juni 2018 om een nieuwe OPEC-achtige structuur te creëren met Saoedi-Arabië en Rusland als machtigste leden. Na zes maanden er over te hebben nagedacht heeft Moskou dat idee verworpen.
Om te begrijpen waarom Rusland niet zo enthousiast is over het behoren tot een oliekartel - ondanks de samenwerking met de OPEC - moet men begrijpen wat de drijfveren van de olie-industrie zijn. Net als de 14 OPEC-leden heeft Rusland een nationale oliemaatschappij, Rosneft (MCX:ROSN), en een minister van energie, Alexander Novak. Maar er zijn ook particuliere multinationale energiebedrijven, zoals Lukoil (MCX:LKOH), die op commerciële basis opereren en groeien door te concurreren voor klanten.
In een zwakke markt zullen commerciële oliemaatschappijen proberen meer vaten tegen een lagere prijs verkopen in plaats van minder vaten tegen een hogere prijs. Met andere woorden, ze zijn niet anders dan de Amerikaanse schalie-exploitanten. Alleen oliemaatschappijen in staatseigendom produceren voor een beperkt aanbod en de Saoedi's leiden de OPEC regels op dit punt.
Gezien de gelijkenis tussen hun operationele houding en die van de schalie-industrie, zijn de Russen zich er waarschijnlijk van bewust dat de Amerikaanse concurrentie niet kan worden afgezwakt ondanks de beste inspanningen van de OPEC. De Amerikaanse olieproductie blijft groeien, de export van ruwe olie blijft groeien en nieuwe pijpleidingen om olie binnen en buiten het land te vervoeren worden versneld aangelegd.
De Amerikaanse Energy Information Administration zegt dat de V.S. tegen 2025 meer olie en vloeistoffen kunnen produceren dan Rusland en Saoedi-Arabië samen.
Russen zijn zich bewust van Saoedisch spel
John Kilduff, mede eigenaar bij het New Yorkse energie hedge fund Again Capital, vergeleek het idee om Rusland aan de regels van de OPEC te binden als "een paard naar water te leiden, maar niet in staat te zijn om het te laten drinken."
Om zijn punt te maken, haalde Kilduff het uitstel van Rusland aan alvorens in te stemmen met de huidige samenwerking op het gebied van productieverlagingen tussen de groep van 10 olieproducenten die het leidt en de OPEC. Hij voegde eraan toe:
"De Russen weten dat wanneer ze gedwongen worden om proactief hun bevoorrading te allen tijde krap te houden om zo de prijzen te ondersteunen, ze zich alleen maar in hun eigen voet schieten, aangezien andere concurrenten meer vatten zullen oppompen die zich niet aan dergelijke regels houden".
En terwijl de Saoedi's de grootste bezuinigingsbijdrage leveren van de laatste OPEC+10 inspanning om de markt in evenwicht te brengen, ziet Kilduff ook dat als een effectieve list om begrip te kweken voor de notie "hogere prijzen komen iedereen ten goede", aangezien Riyadh zijn marktaandeel moet beschermen, vooral in het lucratieve Zuidoost-Azië.
Kilduff voegde daaraan toe dat:
"Wij blijven horen dat de Saoedi's hun zware ruwe export naar de V.S. verminderen. Wat wij minder horen is hoe hard zij vechten om de vaten van light (lichte olie) te houden om ze aan Azië te verkopen, dezelfde soort olie waarmee de Amerikaanse schalie kan concurreren".
"De Aziatische markt is waar de Saoedi's het meeste geld verdienen en ze willen die gouden gans niet verliezen. Ze zijn bang dat Amerikaanse ruwe olie aan dat marktaandeel gaat knagen. Van China tot Korea, Japan en India hebben de Aziaten bewezen bereidwillige kopers te zijn van Amerikaanse schalie."
"Door de Russen ertoe te bewegen hun export van light ruwe olie onder de wereldwijde bezuinigingen te verminderen, krijgen de Saoedi's ook hulp om hun Aziatische marktaandeel te behouden. Last but not least hebben de Saoedi's olie nodig van meer dan 80 dollar per vat. De Russen kunnen het met net boven de 40 dollar. Ze hebben geen OPEC nodig".
Laat de president komen!
Dus wat kan er gebeuren met het Saoedische plan voor een formele OPEC+10?
De Russen kunnen in principe instemmen om het idee te overwegen, zonder definitief tijdschema.
Ondertussen zouden de informele bondgenoten Trump kunnen laten zien dat het resoluter tegen zijn tweets vecht.
Phil Flynn, analist bij The Price Futures Group broker in Chicago zei het volgende: "Laat de president komen. OPEC en Rusland kunnen het officieel maken!