Een “duivische” Fed
In december werden de beurzen verrast door een onverwacht “duivische” Federal reserve. De rente heeft volgens de centrale bankiers naar alle waarschijnlijkheid zijn piek wel bereikt. Beleggers konden voor 2024 rekenen op mogelijk drie renteverlagingen. De markten waren niet tevreden met die ene vinger en grepen de hele hand. Er werden meteen maar even zes renteverlagingen voor dit jaar ingeprijsd. Voor de beurzen kwamen de opmerkingen van de centrale bank als manna uit de hemel.
Notulen
Vorige week werden de notulen van de betreffende vergadering vrijgegeven. De Federal Reserve bleek bij nader inzien toch iets minder “duivisch”. De beurzen kwamen weer enigszins tot bezinning. De rente liep weer wat op en de beurzen corrigeerden een beetje. Zeker, de rente zal naar alle waarschijnlijkheid gaan zakken, maar niet zo ver als eerder ingeprijsd. Maar staren de markten zich niet te veel blind op het aantal renteverlagingen dit jaar? In dezelfde notulen zat immers nog een explosief stuk vuurwerk verborgen. Een explosie daarvan zou veel grotere gevolgen voor de beurzen kunnen hebben dan een paar renteverlagingen meer of minder.
Het einde van QT?
De Federal Reserve bleek in december namelijk voor het eerst gesproken te hebben over beëindiging van QT. QT staat voor kwantitatieve verkrapping, het proces waarbij de centrale bank zijn enorm opgezwollen balans van staats- en hypotheekobligaties geleidelijk weer afbouwt. Sinds 1 juni 2022 herbelegt de centrale bank de vrijgekomen middelen uit afgeloste obligaties niet meer. Per saldo wordt de balans kleiner en onttrekt de centrale bank middelen uit het financiële systeem. Het beleid is het tegenovergestelde van QE (kwantitatieve verruiming) en werkt verkrappend.
Mevrouw Logan spreekt
Eind vorige week liet mevrouw Lorie Logan – de president van de Federal Reserve Bank van Dallas – zich ontvallen dat het wellicht tijd is om QT te gaan beëindigen. Als reden gaf zij daarvoor de razendsnelle daling van de reverse repo agreements (RRP) faciliteit aan. Dat zijn reserves waaruit de banken kunnen putten om korte liquiditeitsproblemen te verhelpen. Maar ook waaruit de zogenaamde geldmarktfondsen hun aankopen van kortlopende staatsobligaties kunnen financieren. En juist dat laatste is van belang.
Ook Yellen laat van zich horen
Afgelopen herfst kondigde het ministerie van financiën aan het hard oplopende tekort op de begroting te zullen financieren met kortlopend staatspapier. Deze zogenaamde T-bills hebben een looptijd van hooguit enkele maanden en zijn erg geliefd bij de geldmarktfondsen vanwege de hoge rente. De obligaties vonden gretig aftrek. Er staat in de VS momenteel voor 6000 miljard uit aan gelden in deze fondsen. De mededeling was waarschijnlijk de ware reden achter de eindejaarsrally die maar liefst twee maanden zou duren.
De rente daalde
Nu de staat immers nauwelijks meer nieuwe langer lopende obligaties hoefde uit te geven kon de rente naar beneden. De 10-jaars rente daalde van 5 naar 3,8 procent. En zowaar, de aandelenmarkten stegen ook. De staatsschuld van de VS blijft echter maar oplopen. En aan de mogelijkheid om deze kort te blijven financieren komt weldra een eind. Dat einde wordt bereikt zodra de RRP-faciliteit van de Fed zijn bodem heeft bereikt. In de afgelopen 1½ jaar is de afname van de RRP-faciliteit vrijwel recht evenredig aan de afname van de balans van de Federal Reserve. Daarom bleven de markten redelijk overeind ondanks QT.
Doel bereikt
Maar volgens de Federal Reserve is het doel van QT min of meer bereikt. Mevrouw Logan zegt zonder omwegen waarom QT binnenkort beëindigd zal worden. Het is niet eens een kwestie van willen, maar van moeten. In het huidige afnametempo is de RRP faciliteit 1 mei aanstaande op. De Federal Reserve zal het zover niet laten komen. Dat zou alleen maar de nodige volatiliteit op de beurzen veroorzaken. De Fed zal een zeker minimum aan reserves willen behouden.
Einde QT, Yellen tevreden
QT zal binnenkort ten grave gedragen worden. Een beslissing die door de Janet Yellen met een brede glimlach voor kennis zal worden aangenomen. Het uitgavenpatroon van de huidige Amerikaanse regering blijft ambitieus. Zeker met de naderende presidentsverkiezingen. Er zal nog veel geleend moeten worden. En dan is het best wel handig als de centrale bank de markt niet langer verkrapt. En in de toekomst wellicht zelfs weer als koper optreedt?
En de beurzen ook
Terwijl beleggers over elkaar heen buitelen met hun verwachtingen over het aantal renteverlagingen dat al dan niet moet worden ingeprijsd, lijkt het einde van QT van groter belang. Zelfs een comeback van QE lijkt over enige tijd niet uitgesloten. Een beslissing die niet alleen mevrouw Yellen tevreden zal stemmen. De beurzen kunnen zich over enige tijd gaan verheugen op ruimer beschikbare liquiditeiten. Natuurlijk, de wereld is onrustig en er is veel somberheid. Maar toch, misschien wordt het tijd voor BTD.