Het blijft onzekerheid troef op de financiële markten. Goede en minder goede dagen wisselen elkaar in hoog tempo af. Regeert de enige dag de angst en worden aandelen in grote getale van de hand gedaan, de volgende dag zijn beleggers weer bang de boot te missen en wordt er weer voorzichtig ingestapt. Dat is iets van alle tijden.
Toch lijken beleggers het ergste wel gehad te hebben al zorgen de kapitaalmarkten voor de nodige spanning. Dat is terug te zien op de rentes op obligaties die weer aan het oplopen zijn. En we weten het allemaal; als toekomstige winsten tegen een hogere rente contant gemaakt moeten worden, leidt dat tot lagere koersen.
Maar, in het algemeen kunnen we zeggen dat beleggers redelijk zonder kompas varen. We hebben te maken met een nieuwe realiteit. Allerlei modellen die in het verleden goed werkten, doen het nu niet doordat er door corona grote verstoringen in de aanvoerketen zijn ontstaan en overheden en centrale banken op grote schaal hebben ingegrepen. Daardoor hebben allerlei factoren die in ‘normale’ economische omstandigheden met elkaar verband houden, nu soms een heel andere relatie. In dat verband hebt u in ons beursbericht van afgelopen woensdag kunnen lezen over de meest recente winstwaarschuwing van Target (NYSE:TGT) omdat de retailer met allerlei onverkochte voorraden zit.
Het sentiment op de financiële markten wordt natuurlijk mede bepaald door het beleid van de centrale banken. De afgelopen week kwam de ECB als laatste van de grote centrale banken met de aankondiging van het stoppen van het opkoopprogramma en het verhogen van de beleidsrente met 25 basispunten in juli. En passant waagt de ECB zich wat betreft de inflatieverwachtingen ook aan projecties voor de jaren 2023 en 2024. Of daar iets van zal uitkomen is natuurlijk maar zeer de vraag. De hoge inflatie in de eurozone wordt immers vooral bepaald door verstoringen aan de aanbodkant en daar kan de ECB met renteverhogingen niet zo veel aan veranderen. De hoge prijzen voor energie en voedsel zullen dat werk waarschijnlijk zelf doen, omdat die ervoor zullen zorgen dat de vraag ernaar zal worden afgeremd. Wat dat betreft lijkt het nu ingezette beleid van de ECB meer op symboolpolitiek en is mevrouw Lagarde meer aan het duwen tegen een lijntje, zoals dat zo mooi heet. Het zal voor de markt immers niet zo veel uitmaken of de beleidsrente negatief of nul is. Het is alleen wel zo dat negatieve rentes, nog los van het inflatievraagstuk, niet eeuwig te handhaven zijn en zo bezien heeft de ECB nu eindelijk de weg naar normalisatie ingeslagen.
Fed aan zet
Deze week is het de beurt aan de Fed. Gezien het hoger dan verwachte inflatiecijfer van 8,6 procent afgelopen vrijdag, komen Jerome Powell en consorten hoogstwaarschijnlijk opnieuw met een renteverhoging van 50 basispunten op de proppen. Tot op heden heeft de Fed de rente in twee stappen met 75 basispunten verhoogd. Powell heeft al eerder aangegeven dat hij zo lang doorgaat met het verhogen van de beleidsrente met 50 basispunten per keer tot de inflatie onder controle is. Nu duurt het zo maar minimaal 8 maanden tot de effecten van een renteverhoging merkbaar worden, dus dan zouden beleggers nog wel wat Amerikaanse rentestappen in het verschiet hebben. Of het genoeg is voor de gemiddelde Amerikaan valt te bezien. Ook in de Verenigde Staten zijn de hoge energie- en voedselprijzen de belangrijkste boosdoeners. De prijs voor een gallon benzine aan de pomp is inmiddels opgelopen tot boven 5 dollar. Laten we die beide componenten buiten beschouwing, dan zien we dat de kerninflatie 6 procent bedraagt. Dat cijfer is eveneens hoger dan waarop vooraf was gerekend.
Of de Fed ook echt de ruimte zal hebben om de rente naar het gewenste niveau te verhogen is nog maar de vraag. In de beslissing over het al dan niet doorvoeren van een renteverhoging dan wel -verlaging neemt de Fed ook altijd de situatie op de arbeidsmarkt mee. Hoewel die er nu (nog) heel florissant voor staat, zijn de eerste haarscheurtjes zichtbaar. Zo denkt Goldman Sachs (NYSE:GS) dat de groei van het aantal nieuwe banen in de tweede helft van het jaar aanzienlijk zal afvlakken. Het aantal vacatures daalt en vooral in de techsector zien we vacaturestops en zijn de eerste ontslagrondes al aangekondigd. Het is mede een gevolg van de oplopende rentes en de lagere waarderingen. Een afkoelende arbeidsmarkt kan dus zo maar het door de Fed ingezette verkrappende beleid in de wielen gaan rijden. Beleggers kijken dan ook reikhalzend uit naar de toelichting die Powell deze week zal geven op het rentebesluit.