Sinds het begin van dit jaar is de prestatie van het gele metaal indrukwekkend te noemen. De goudprijs is met 10% in dollar en met 13% in euro gestegen. Het goud, de vluchthaven bij uitstek, is dus helemaal terug van weggeweest.
Waarom stijgt de goudprijs precies nu?
Als vluchtheuvel is het goud de belegging waar de beleggers naar kijken in geval van onzekerheid, politieke spanningen en crisissituaties. De huidige stijging van de goudprijs valt deels te verklaren door het hoog oplaaien van de spanningen tussen de Verenigde Staten en Iran in de afgelopen 3 maanden.
De incidenten tussen beiden landen zijn sterk toegenomen, meer bepaald in de belangrijke straat van Ormuz. Door die zeestraat wordt dagelijks 30% van de wereldproductie aan ruwe olie getransporteerd. Het laatste incident was het in beslag nemen van een Britse tanker door de Revolutionaire Garde van Iran. De tanker in kwestie zou de regels van het zeeverkeer geschonden hebben. Dergelijke incidenten doen de spanningen in de regio hoog oplopen.
Het goud is ook een veilige vluchthaven in onzekere economische tijden. Het huidige economische klimaat wordt serieus aangetast door de handelsoorlogen die tussen de VS en China woeden. Deze handelsoorlogen doen de vrees toenemen dat de al zwakke wereldwijde economische groei nog verder zal afzwakken.
Tegen dergelijke achtergrond vormt een investering in goud een diversificatie ten opzichte van obligaties. De rendementen op obligaties zijn historisch laag, in Europa zijn ze zelfs negatief. Ondanks een politiek van stimuleringsmaatregelen lijkt de Europese economie zich maar niet te herstellen van de grote crisis van 2008. Van een stevige en duurzame economische groei is aan deze kant van de Atlantische Oceaan geen sprake, waar dat in de VS wel het geval is.
Maar de Amerikaanse economie, die een paar jaren van stevige groei achter de rug heeft, geeft eveneens signalen die wijzen in de richting van een verzwakking. De Amerikaanse centrale bank werd dan ook teruggefloten wat betreft haar rentepolitiek. Van rentestijgingen is niet langer sprake, de FED zal waarschijnlijk binnenkort haar rentevoeten zelfs verlagen.
Wat is het verband met de stijging met de goudprijs?
De obligatierendementen zijn momenteel historisch laag, de 10-jarige Amerikaanse rente staat nog op 2% terwijl de gelijkaardige Europese rentevoeten zelfs negatief zijn. De beleggers zijn dus bereid om opnieuw naar het goud te kijken. Dat doen ook een aantal centrale banken, meer bepaald in de groeilanden.
Maar door de monetaire politiek van de centrale banken in de ontwikkelde landen (Verenigde Staten, Japan, Europa) is ook een belangrijk argument weggevallen dat tegen een belegging in goud pleitte: de opportuniteitskost is niet langer van tel. Waarover gaat het hier?
Goud geeft geen inkomsten, dus kan een belegging in goud alleen renderen wanneer de goudprijs stijgt. Veel beleggers waren in het verleden niet bereid om de inkomsten uit andere beleggingen zoals obligaties en aandelen te laten vallen door in goud te beleggen alleen om de meerwaarde.
Maar dat argument is dus weggevallen. Doordat voor een bedrag van 13.000 miljard euro aan obligaties een negatief rendement oplevert, is die opportuniteitskost weggevallen. De belegger verliest namelijk geen geld meer afkomstig van geïnde coupons van obligaties door in goud te beleggen.
Bovendien profiteert het goud rechtstreeks, zoals alle grondstoffen trouwens, van een zwakkere dollar. Dat is een belangrijke factor voor de import van goud in de groeilanden. De dollar hoeft namelijk niet meer te rekenen op steun uit de hoek van rentestijgingen in de VS, die dreiging is weggevallen.
Er zijn nog andere factoren die het goud een duwtje in de rug geven. Zo is er bijvoorbeeld de sterke vraag vanuit India, traditioneel een grote consument van goud. In dat land is de juwelenhandel namelijk een belangrijke factor die de goudprijs ondersteunt.
Prijsstijging steekt de sector een hart onder de riem
Voor de bedrijven actief in de sector van de goudmijnen is de stijging van de goudprijs uiteraard mooi meegenomen. Die goudprijs is namelijk erg belangrijk voor hun resultaten. De omzet van de mijnbouwbedrijven stijgt bij een hogere goudprijs, terwijl ze tevens de kant krijgen om hun schuldenberg af te bouwen en om de nodige investeringen te doen die hun winstgevendheid kunnen handhaven.
Hierbij dient vermeld dat de mijnbouwbedrijven in de afgelopen jaren hun productiekosten fors gereduceerd hebben.
In 2014 bedroeg de gemiddelde prijs om een troy once goud (iets meer dan 31 gram) boven te brengen nog ongeveer 1.000 dollar. Momenteel is die kostprijs gereduceerd tot 631 dollar bij Barrick Gold (NYSE:GOLD) in het eerste kwartaal en tot 701 dollar tot Newmont Goldcorp. Deze laatste is ontstaan uit de fusie van de mijngroepen Newmont Mining en Goldcorp).
Gary Goldberg, CEO van Newmont, stelde vast in maart 2016 dat elke stijging van de goudprijs met 100 dollar zijn bedrijf na belastingen 350 miljoen dollar aan cashflow oplevert. Het zal duidelijk zijn dat de goudmijnen volop profiteren van de stijging van de goudprijs.
Bieden de goudmijnaandelen de beleggers kansen?
Fysiek goud en goudmijnaandelen spelen niet dezelfde rol in een beleggingsportefeuille, daar moet de belegger zich terdege bewust van zijn. Terwijl goud op zich een veilige vluchthaven is, zijn de goudmijnaandelen eerder speculatief.
Zoals alle bedrijven worden ze namelijk met risico’s geconfronteerd. In het geval van de goudmijnaandelen zijn die risico’s bovendien enigszins specifiek te noemen: het risico van exploratie, de afhankelijkheid van de kwaliteit van de beschikbare voorraden, risico’s verbonden aan het milieu (die de productie tijdelijk kunnen onderbreken), de mogelijkheden van rechtszaken en natuurlijk ook de politieke risico’s. Deze laatsten kunnen zelfs zo ver gaan dat mijnen worden onteigend en/of genationaliseerd.
Als gevolg van al deze risico’s gedragen de goudmijnaandelen zich volatiel. Ze stijgen vaak sneller dan het beursgemiddelde, maar het omgekeerde is ook waar. In een slechte beurs zullen hun koersen sneller dalen dan het beursgemiddelde.
Beleggen in goudmijnaandelen valt alleen te verantwoorden wanneer de belegger rekent op een stijging van de prijs van het goud. Die goudprijs noteert momenteel 30% onder het recordniveau dat in september 2019 werd opgetekend.
Investeren in goudmijnen kan aangewezen zijn als we verwachten dat de prijs van het goud zal nog stijgen. De koers van de goudmijnenaandelen is gecorreleerd met die van het goud, die nog steeds ver onder het recordniveau van 2011 blijt.
Wat met de meer klassieke instrumenten om in goud te beleggen?
Wie zijn portefeuille wil diversifiëren via een investering in goud, kan op de eerste plaats fysiek goud kopen in de vorm van baren, staven of gouden munten.
Hierbij stelt zich wel het probleem van de opslag van het aangekocht goud, van de juiste manier om het te bewaren en eventueel van de transportkosten. Een eenvoudigere manier om te beleggen in goud is het kopen van een tracker die de goudprijs volgt. Er zijn trackers in euro beschikbaar, waarbij de belegger dus geen risico’s loopt op wisselkoersverliezen.
Er is ook de obligatie (5,125% - 2022) van de Zuid-Afrikaanse goudproducent Anglogold (NYSE:AU), die een rendement biedt van meer dan 3% aan een koers van 105% van de nominale waarde (rating Baa3 bij Moody’s – coupures van 2.000 dollar).