De wereldwijde vraag naar chips is gigantisch toegenomen als gevolg van de opmars van nieuwe technologieën. Denk hierbij aan de sterke toename van de clouddiensten omdat steeds mensen vanuit huis werken. Door de uitrol van het 5G mobiele datanetwerk wordt de datacapaciteit vele malen groter. Hierdoor kunnen steeds meer apparaten met het internet verbonden worden. Dit geldt niet alleen voor smartphones maar ook voor auto’s. De auto-industrie is in rap tempo aan het omschakelen van verbrandingsmotoren naar elektrische motoren. Met andere woorden: paardenkracht maakt plaatst voor rekenkracht. Twintig jaar geleden maakten elektronische onderdelen in auto’s ongeveer 18 procent van de totale kosten uit. Volgens berekeningen van IHS en Deloitte was dit percentage vorig jaar al opgelopen naar 45 procent en zal naar alle waarschijnlijkheid nog verder toenemen. Chips zitten niet alleen in smartphones, auto’s, laptops en spelcomputers maar ook in huishoudelijke apparatuur, machines, tv’s en andere elektronica. Intel (NASDAQ:INTC) waarschuwde recentelijk dat het wereldwijde tekort aan chips nog twee jaar kan aanhouden en dat er gigantische investeringen nodig zijn om aan de vraag te kunnen voldoen.
Vanwege de tekorten aan chips zijn producenten genoodzaakt om de productie geheel of gedeeltelijk stil te leggen. Gisteren besloot Toyota (NYSE:TM) om de productiecapaciteit in de maand september met 40 procent af te schalen. Vanochtend werd bekend dat autofabrikant VDL Nedcar in Born komende maandag de productie stil zal leggen wegens gebrek aan chips en tekorten aan kritische componenten.
In Azië nemen de zorgen toe over de snelle verspreiding van de Delta-variant van het coronavirus. In China wordt er met betrekking tot de besmettingen een zero-tolerance beleid gevoerd. Sinds vorige week woensdag is de containerhaven Ningbo-Zhoushan grotendeels dicht vanwege de besmetting van één havenarbeider. Deze haven is qua omvang de derde haven van de wereld. De maatregelen kunnen flinke gevolgen hebben voor de toch al verstoorde wereldwijde transportketen.
Aanbodzijde
De aanbodzijde van de economie heeft alles te maken met het produceren van goederen en diensten. De verstoringen in de productie- en transportketen zorgen ervoor dat de aanbodzijde van de economie ver achterblijft bij de vraagzijde van de economie (bestedingen en investeringen). Meer vraag dan aanbod zorgt ervoor dat de prijzen stijgen en derhalve dat de inflatie zal toenemen.
Vraagzijde
Overheden en centrale banken jagen op dit moment de vraagzijde van de economie aan door extra overheidsbestedingen en door het voeren van een ruim monetair beleid met als doel om de economische schade van de coronacrisis zoveel mogelijk te beperken.
Echter, hier begint de schoen te wringen. De problemen bij de aanbodzijde van de economie zorgen voor groeivertraging en het verder aanjagen van de vraag heeft als gevolg dat de prijzen verder worden opgedreven.
De Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs heeft om deze redenen de economische groei in China voor het lopende kwartaal verlaagd van 5,8 procent naar 2,3 procent en voor de Amerikaanse economie is de groeiverwachting voor het derde kwartaal verlaagd van 9 procent naar 5,5 procent.
Een periode waarin de economische groei afneemt en de inflatie oploopt noemen wij stagflatie. De laatste keer dat er sprake was van stagflatie is bijna 50 jaar geleden. Destijds was de oorzaak de verviervoudiging van de olieprijs als gevolg van de olieboycot door de OPEC.
Voor centrale bankiers worden het zeer uitdagende tijden. Het te voeren monetaire beleid in tijden van stagflatie zullen de nodige hoofdbrekers opleveren. Het binnen afzienbare tijd afbouwen van het opkoopprogramma van de leningen ligt het meest voor de hand.