Als je portefeuille weer eens behoorlijk is onderuit gegaan dan krijg je steevast van je bank te horen dat je moet kijken naar de lange termijn. Ook bij RTL Z hoor je gerenommeerde analisten en economen benadrukken dat een belegger in aandelen een horizon moet hebben van zo’n 15 jaar. Mijn vader was reeds behoorlijk op leeftijd toen ik hem ook op de lange termijn wees. Hoe zo lange termijn vroeg hij? Hij genoot op zijn leeftijd van korte ritjes, maar gelukkig (voor zijn kinderen) had hij wel een portefeuille met aandelen van waardecreërende ondernemingen.
Wat verdient het management op de winst die niet wordt uitgekeerd?
Jaarlijks wordt tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders bepaald welk deel van de winst wordt uitgekeerd en daarmee welk deel van de winst wordt ingehouden. Ingehouden winsten zijn samen met ingebracht aandelenkapitaal de middelen die aandeelhouders aan het management van een onderneming toevertrouwen. Uit jaarrekeningen is voor de doorsnee belegger dit bedrag aan toevertrouwde middelen moeilijk te reconstrueren en ook het bedrag wat daarop verdiend wordt. Reden waarom veel analisten hun toevlucht nemen tot allerlei minder interessante en soms verwarrende ratio’s. Je wilt toch gewoon weten wat het management van een onderneming verdient op iedere € 100,- die je als aandeelhouder in de onderneming achterlaat? In het jargon heet dit Rentabiliteit op het Eigen Vermogen (REV).
Wij berekenen de REV van een onderneming door jaarrekeningen te normaliseren, dat wil zeggen wij passen het vermogen en resultaat aan voor mutaties die niet gepaard gaan met een kasstroom en maken een onderscheid tussen bedrijfsgebonden en niet bedrijfsgebonden kapitaal en resultaten. Voor ons verkoopt KLM simpel gezegd stoeltjes en ruimte. Dus de winst door verkoop van een reserveringssysteem heeft niets met de core business te maken. Toch vliegt de winst per aandeel daardoor omhoog zeker als je deze winst ook nog eens gebruikt om aandelen in te kopen. Voor ons is een dergelijke WPA misleidend.
Lange termijn is alleen ok voor ondernemingen waar meer dan gemiddeld verdiend wordt
Om meer dan gemiddeld te verdienen moet een onderneming tenminste de kosten van vreemd vermogen en een normaal te achten vergoeding voor eigen vermogen terugverdienen. Bij normaal gefinancierde ondernemingen vertaalt zich dat op dit moment in een vergoeding voor eigen vermogen van 9%. Bij een REV gelijk aan 9% wordt noch waarde gecreëerd noch vernietigd en heeft iedere euro ingehouden winst een waarde van één euro.
Als lange termijn belegger zoeken wij ondernemingen die beduidend meer dan 9% verdienen, omdat iedere ingehouden euro daar meer dan één euro waard wordt. Bij waardecreërende ondernemingen zie je ook dat de gekapitaliseerde waarde van de onderneming ( beurskoers *aantal aandelen) over langere periode altijd hoger is dan de boekwaarde van de toevertrouwde middelen.
Als uw portefeuille weer eens onderuit is gegaan en de bank weer vertelt dat beleggen een kwestie is van de lange termijn dan is uw terechte vraag: Dus de bedrijven in portefeuille zijn allemaal waardecreërend? Als dat voor één of meerdere aandelen in uw portefeuille niet het geval is dan gaat het verhaal van de lange termijn niet op.
Drie waardecreërende en waardevernietigende AEX en AMX ondernemingen
Onderstaand overzicht laat zien wat het management op langere termijn op iedere ingehouden euro winst verdiend heeft (REV) met daarbij de beurswaarde van iedere euro ingehouden winst:
*) = beurswaarde van iedere euro ingebracht kapitaal/ ingehouden winst.
Mocht u één of meer van de laatste drie aandelen in portefeuille hebben dan moet de bank niet aankomen met het lange termijn verhaal. Wel eventueel dat geld te verdienen valt bij een juiste timing na een bestuurswisseling, een mogelijke overname en/of een turn around.