Ja, en wat nu dan?

We hebben de afgelopen jaren zo’n beetje alle soorten en maten van het begrip ‘crises’ voorbij zien komen die we kunnen bedenken. Het begon met een parasietachtige financiële crisis die de Credit Crunch is gaan heten. SWAP's waren virale financiële constructies die het systeem van binnenuit vernietigde. Daarop volgde een bankencrisis die vergelijkbaar is met de start van de crisis uit de begin jaren '30 van de vorige eeuw. Een fatale fout van de regering Bush om Leman Brother failliet te laten gaan, leidde tot een dramatische val van de aandelenmarkten en een bijna meltdown van de financiële wereld. Gelukkig grepen overheden in en werd een meltdown voorkomen.

De daaropvolgende crisis diende zich al snel aan omdat het effect op de economie niet kon uitblijven. In slechts een paar maanden zagen we de werkloosheid wereldwijd stijgen naar 10, 15 en in sommige landen naar de 20% en hoger. Overheden moesten wat doen. Zij investeerde in de banken en tegelijkertijd stagneerde het aan de inkomsten kant. Het gevolg was oplopende schulden en daaropvolgend een van de grootste bezuinigingsoperaties die ooit heeft plaatsgevonden. Economen zijn het er inmiddels wel over eens dat die stevige bezuinigingen het allemaal nog erger maakte.

Landen als Portugal, Ierland, Spanje Italie en vooral Griekenland kwamen in woelig water terecht. Renten op de staatsobligaties stegen, de schulden werden onbetaalbaar en voor de tweede keer in 3 jaar werd een meltdown van de financiële wereld voorkomen door overheidsingrijpen. Het recept om deze crisis te bestrijden heet geld. Heel veel geld, of moeten we noemen ‘smijten met geld’. Het heeft blijkbaar allemaal wel geholpen als was het, vooral politiek, een moeizaam proces.

We zijn nu vier jaar verder en de ergste naoorlogse crisis lijkt in rustiger vaarwater terecht te komen. Althans, als we de godfathers van deze wereld mogen geloven. Afgelopen week sprak Mario Draghi, een van de hoofdrolspelers, de mondiale pers toe. Zijn slotanalyse was dat het ingrijpen van de ECB, al was het met woorden, de markten tot rust heeft gebracht. Zij statement 'wij doen er alles aan om de een crisis te voorkomen' van oktober afgelopen jaar zullen de geschiedenisboeken in gaan.

Iets dergelijks zagen we ook in de Verenigde Staten waar het onderwerp schulden was teruggebracht tot strijdpunt ‘wel- of geen belastingverhoging voor de middengroep’. Ook de tegenspeler van Mario Draghi, Ben Bernanke, zag tevreden toe hoe politici een akkoord bereikte over het bezuinigingspakket en belastingverhogingen voor 2013. Die belastingverhoging voor de middengroep is er niet gekomen en het probleem van een veel te hoge staatsschuld is dan ook niet opgelost. Maar dat deert niemand wat. Ook in de Verenigde Staten is de rust wedergekeerd op de financiële markten en Ben Bernanke statement over het voorkomen van een Fiscal Cliff kan ook de geschiedenisboeken in.

Ja, en wat nu dan? Is de economie genezen, kunnen de koersen weer omhoog en gaan burgers weer consumeren? Welnee, de weg omhoog is bij voorkeur vier keer zo lang dan de weg naar beneden. Wij Nederlanders hebben ook dit jaar netto minder te spenderen. Als we de inflatie, toegenomen kosten en de BTW-verhoging afzetten tegen ons salaris, dan hebben we gemiddeld 1,4% minder te besteden dan vorig jaar. Dat Nederlanders in beweging komen, en dat menigeen naar zijn portemonnee kijkt, blijkt onder andere aan het record aantal mensen dat dit jaar van zorgverzekering is gewijzigd, een nieuwe energieleverancier heeft gezocht en van telefoon/kabel aanbieder veranderd. Bij de zorgpremie blijkt bovendien dan veel mensen het hebben gezocht in het verhogen van het eigen risico.

Maar er zijn natuurlijk veel meer signalen die bevestigen dat het tij nog lang niet is gekeerd. De huizenprijzen zullen de komende jaren nog met 5 tot 7% gaan dalen is de schatting van deskundigen en als we de signalen goed hebben begrepen, is na 1 januari de huizenmarkt volledig tot stilstand gekomen. Het investeringsniveau van gemeenten om nieuwe woningen te bouwen is door het hele land teruggebracht naar een 10de van de oorspronkelijke huizenbouw en in elke stad staan duizenden vierkanter meter kantoorgebouwen leeg. En als klap op de vuurpijl, de werkloosheid stijgt in Nederland weer na een paar jaar van lichte daling.

Het zijn die ‘kleine’ dingen die de stand van de economie bepalen. De crisiskoorts is misschien wel voorbij, maar dat wil niet zeggen dat investeringskapitaal klaar staat, mensen hun persoonlijke schulden hebben afgelost en de particulieren de huidige stand van de aandelen een interessant inkoopmoment vinden. Dat is niet alleen bij ons zo, maar in veel westerse landen. Het is winter en het landschap ziet wit en stil. De sneeuwstorm is misschien gaan liggen, de winter gaat onverdroten door. Joseph Stiglitz ziet het nog zwartgalliger in voor delen van Europa. In zijn optiek is er geen hoop meer op herstel voor Griekenland en Spanje, zij verkeren in een door Europa zelf gecreerde depressie en er is geen enkel signaal dat het einde van de economische neergang is bereikt. De wereld om ons heen zal langzaam veranderen en pas als de sneeuwklokjes verschijnen weten we dat de lente in aantocht is.

Verwachting

Het beeld dat we hierboven schetsen, is zichtbaar op de financiële aandelenmarkten. Er is geen enkele reden om nu niet in te stappen in aandelen omdat er vele aandelen ronduit goedkoop zijn en er geen directe crisissituatie is, maar het gebeurd niet! Aandelenbeleggers zijn nergens meer te vinden en ook het nieuwe geld stroomt niet automatisch naar de aandelenmarkten. Pensioenfondsen en verzekeraars hebben hun lesje wel geleerd in de afgelopen jaren. Waar zijn al die investeerders, waar zijn al die private aandelenbeleggers? Die zijn er niet! Althans te weinig om de koersen omhoog te krijgen. Het gevolg is dat er twijfelachtige bewegingen ontstaan en beleggers gaan twijfelen of hun aandelenpakket nog wel veilig is. Kortom, de AEX is afgelopen week geen centimeter opgeschoten en de koersen bleven liggen in een zone 349-352. De weerstand 352 lijkt toch echt te moeilijk om nu te nemen en misschien is dat voor de komende maanden ook wel zo.

Cyclisch

We hadden toch wat meer kracht van de AEX verwacht. De aandelen daalde in hele kleine golfjes afgelopen week en zoals in de beursupdates betoogd, is dat in deze fase van de strijd een bijzonder slecht teken. Het past in het algemene beeld dat we hebben van de AEX namelijk dat de koers de komende periode eerder zijwaarts beweegt dan omhoog. Januari hadden we uitgetekend als de maand waarop de koers nog zou kunnen stijgen en februari als een moeizaam zijwaartse beweging, maart als negatief waarbij een korte Minor golf (gestart in november 2012) eindigt in een dalletje rondom de datum van 27 maart 2013.

Of het zo precies wordt zoals we het hebben uitgetekend, weten we natuurlijk niet, maar de cyclusberekening is indicatief voor hetgeen we verwachten de komende week. Gezien het verloop van de koersen van afgelopen week, hebben we er twijfel over of de AEX nog wel in staat is om eind deze maand de 364 te halen. Het lijkt een stapje te ver, te meer, daar wij voor komende week een korte daling verwachten op basis van de countertrendbeweging die een korte correct zou moeten geven.



Vooral de periode 14 tot en met 18 januari ’13 leent zich uitstekend voor die countertrend. Mogelijk daalt de AEX dusdanig dat de Gap van vorige week wordt gedicht. Dat zou dan een daling tot 346/344 moeten zijn. Op deze daling willen we graag meebewegen, vandaar het advies om in te stappen met een Fast Short.

Vorige week hadden we de opmerking geplaatst dat de langere termijn trend van de Dow Jones toch enige vorm van verslapping laat zien. Dat is de reden dat we denken dat de stijging in de komende maanden wel eens beperkt zou kunnen blijven. Onderstaand de grafiek van de Dow sinds 2002. De langere termijn trend vanaf maart 2009 is fantastisch. Wie zonder historische know how naar deze grafiek zou kijken, zou denken dat we in een economische zeer goede periode hebben geleefd tussen 2009 en 2012. In de grafiek zien we de bodems steeds sneller op elkaar volgen, en op basis van de cyclusanalyse zijn we niet ver verwijderd van een ‘iets grotere’ bodem. De Major golfbeweging zou eigenlijk idealiter, een lagere bodem moeten gaan zetten, dwz lager dan de vorige bodem. Dus tussen nu en september 2013 zou de koers van de AEX/S&P 500 eigenlijk nog een keer onder de bodem van november 2012 moeten gaan om de Major golfbeweging af te sluiten en daarna kunnen we pas weer verver omhoog kijken.

TradeSimple.nl
Keep it Simple, Trade Simple !!