Het programma werd bijna 3 jaar geleden opgestart om te voorkomen dat de Eurozone weg zou zakken in een deflatoir scenario. In het kader van het programma worden tot en met december van dit jaar maandelijks voor een bedrag van 60 miljard euro aan obligaties ingekocht.
Met bemoedigende economische groeicijfers op zak en met een afnemend deflatiegevaar was de algemene verwachting dat het programma zou afgebouwd worden. Dat werd nu dus officieel bevestigd door de ECB. Tussen januari en september 2018 zal de centrale bank maandelijk maar voor 30 miljard euro aan obligaties meer inkopen.
Nochtans laat de ECB de deur op een kier om het programma opnieuw uit te breiden wanneer zulks noodzakelijk zou zijn, bijvoorbeeld wanneer de economische vooruitzichten in Europa weer zouden versomberen.
In zijn begeleidende verklaring stelde Mario Draghi, gouverneur van de ECB, dat de risico’s die de groei in gevaar brengen min of meer in evenwicht zijn. Enerzijds is er een sterke conjuncturele impuls, zoals blijkt uit de recent gepubliceerde macro-economische indicatoren. Die sterke impuls kan leiden tot positieve verwachtingen wat de economische groei betreft. Anderzijds zijn de risico’s die de wereldeconomie kunnen vertragen nog altijd aanwezig. Ook de valutamarkten kunnen het positief plaatje nog komen verstoren.
Volgens de ECB is het daarom nog te vroeg om al victorie te kraaien. Het inflatieniveau blijft onder het zelf opgelegde doel van 2%, hoewel de inflatie wel een stijgende trend vertoont. Zowel in september als in augustus bedroeg die inflatie 1,50% op jaarbasis. Voor de toekomstige evolutie van de inflatie zullen onder andere de olieprijzen van belang zijn.
De Europese Centrale Bank gaf verder nog te verstaan dat van hogere rentevoeten geen sprake zal zijn alvorens het programma ter inkoop van eigen aandelen afgerond is. De belangrijkste rentevoeten blijven dus ongewijzigd: de herfinancieringsrente voor de banken blijft gehandhaafd op nul. Banken die geld plaatsen bij de ECB moeten daar nog altijd een negatieve rente van 0,40% op betalen.
Wat zijn de gevolgen voor de financiële markten?
De financiële markten hebben rustig gereageerd op de verlenging van het aankoopprogramma. Er was van verrassingen trouwens geen sprake, want de analisten hadden op een dergelijk scenario gerekend.
Hoewel de belangrijkste beursindices donderdag hoger waren gesloten (+1,50% voor de CAC 40 en +1,02% voor de Bel20 bijvoorbeeld) reageerden de obligatiemarkten ontspannen. De Duitse Bunds verloren 6 basispunten en vielen terug tot 0,412%.
Ook op de valutamarkten was een reactie merkbaar. De beslissing van de Europese Centrale Bank duwden de koers van de euro lager. De Europese eenheidsmunt verloor 1,18% tegenover het groene biljet om af sluiten op 1,17 dollar voor één euro.