Ik ben net terug van een jaarlijks terugkerend mannenweekend, in het dynamische Boedapest deze keer. Niets is leuker dan om een aantal dagen géén plan te hebben. Nou ja, het plan is gelukt om vroeg naar de kroeg te gaan en daar laat te eindigen. Onttrokken aan de haast van alledag (jonge gezinnen, drukke banen) was er nu ruimte om langer over de zaken des levens te praten.
Bitcoin en blockchain
Een aantal vrienden weet niet wat blockchain nu eigenlijk is en hoe je eigenlijk bitcoins koopt. Gezien het recente bloedbad op de cryptomarkt heb ik hen geadviseerd om even aan te kijken wat de markt gaat doen en met een bescheiden bedrag wat men kan missen in te stappen. De markt wordt geteisterd door een aantal factoren (o.a. hard fork BCH, aanpakken markt door SEC), waardoor met name grotere investeerders het zekere voor het onzekere nemen en geld uit de markt halen. Bitcoin staat op moment van schrijven op 5.300 dollar [update 21 november: 4.737 dollar] en de bodem lijkt nog niet in zicht. Volgens analisten van Bloomberg is een bodem van zelfs 1.500 dollar aannemelijk.
Institutioneel geld
De komende weken en maanden moeten uitwijzen waar de werkelijke bodem van bitcoin ligt. Vanuit investeringsperspectief is er een aantal nieuwe ontwikkelingen om nauw in de gaten te houden. Te beginnen met BAKKT, een platform van de Intercontinental Exchange (ICE) die bitcoin futures gaan aanbieden. Naast CBOE en CME krijgen hedge – en pensionfondsen, verzekeraars en investeringsbanken hiermee toegang tot de digitale asset bitcoin.
Ook het effect van financieel dienstverlener Fidelity is niet helemaal uitgewerkt. Ik verwacht de komende maanden meer deals zoals Galaxy Digital van Mike Novogratz (altijd vroeg bij de les) om de custody diensten van Fidelity af te nemen. Een deal met het miljardenconcern Fidelity geeft de investeerders meer vertrouwen dan een deal met BitGo of Bitstamp, met alle respect, die al langer deze custody-diensten aanbieden. Het is geen abnormaal scenario dat institutioneel geld deze markt de komende jaren gaat bepalen. Zo wordt meer dan de helft van de handel op de New York Stock Exchange bepaald door instituties en niet door banken of brokers.
Dat Christine Lagarde van de IMF een lans breekt voor cryptovaluta als digitaal tegenwicht van fiat valuta, is zéér, zéér, zéér goed nieuws voor deze ontluikende industrie.
HODL5
Dat Zwitserland een nieuwe stap zet door de eerste multi-crypto Exchange Traded Product (ETP) goedkeurt, is zéér, zéér goed nieuws. Beleggers in Zwitserland kunnen inleggen op het combinatieproduct HODL5, een mix van Bitcoin (46.82%), XRP (31.05%), Ethereum (15.82%), Bitcoin Cash ABC (3.66%)en Litecoin (2.64%). Net zoals het veelbesproken VanEck/SolidX ETF-voorstel uit Amerika wordt bij de ETP van Amun AG ook gehandeld met ‘echte’ cryptovaluta als onderpand.
Ethereum en Serenity-upgrade
Terug naar Boedapest. De eerste vraag: ‘wat is blockchain?’ is voor de langere termijn veel relevanter. De focus ligt nu zeer dominant op de koersen, maar daarmee gaan we voorbij aan de ontwikkeling die deze industrie dit jaar heeft doorgemaakt.
Niettemin zijn de vooruitzichten op de lange termijn (op papier) wel positief. De berichten die na Devcon IV in Praag doorsijpelden (o.a. van de vlogger Crypt0 en Boxming) waren doorgaans positief. Zo moet de Serenity-upgrade Ethereum met een factor 1000 opschalen naar ongeveer 14.000 transacties per seconde, waarmee Ethereum kan wedijveren met ‘normale’ betaalproviders. 2019 wordt het jaar van de waarheid voor ethereum: kan het de hooggespannen verwachtingen waarmaken? Feit is dat steeds meer ontwikkelaars met de programmeertaal Solidity gaan werken. Het aantal dApps op het platform is groeiende. Volgens dit overzicht draaien er nu ruim 1.800 dApps op ethereum.
Bekende dApps zijn naast CryptoKitties de decentrale exchange Idex, de decentrale back-updienst Storj en Status, een mobiele open source cryptowallet. Goed, het aantal gebruikers is bij sommige op één hand te tellen, wat eens te meer duidelijk maakt dat we nog heel erg aan de vooravond van deze technologie staan. En dat is helemaal niet erg.
Dash en Venezuela
Een ander project waar ik persoonlijk gecharmeerd van ben, is Dash, een afkorting voor digitale cash. We meldden deze zomer al dat Dash door steeds meer winkeliers in Venezuela als betaalmiddel wordt gebruikt. Inmiddels zijn er ruim 2.200 zaken in Venezuela waar dit het geval is. ander nieuwtje: Walmart (NYSE:WMT) accepteert in Venezuela cryptovaluta als betaalmiddel, je leest het goed.
Ook in andere landen neemt het gebruik van in dit geval Dash toe, zie onderstaande grafiek.
Web 3.0
Een scenario waarbij deze industrie een serieuze tegenhanger kan vormen tegen de techgiganten van web 2.0, is realistisch gezien nog ver weg. Dat het vertrouwen in bijvoorbeeld Facebook (NASDAQ:FB) sterk afneemt, is vaak een teken aan de wand. Facebook heeft controle over wereldwijd 2,27 miljard gebruikers. Mark Zuckerberg bezit 28,2% van alle aandelen. Niet alleen zijn eigen kapitaal maakt Zuckerberg een zeer machtig man. Boude uitspraak: hij weet meer over ons dan Mark Rutte en zijn team van ministers. En er is natuurlijk een scenario denkbaar dat de Silicon Valley-firma’s met een eigen token gaan komen. Naar verluidt is Jan Koum, oud-oprichter van Whatsapp, door Zuckerberg op een blockchainproject vanuit Facebook gezet. De vraag is wel of dit scenario wenselijk is en voldoet aan de decentrale toekomst die Satoshi Nakamoto en anderen in hun schrijven hebben voorgeschoteld.
Een nieuw decentraal Internet waarbij minder macht is samengebald bij zoveel mogelijk spelers, is wellicht een utopie. We hebben de komende 10 tot 20 jaar om aan een toekomst te werken waarbij de burgers weer meer controle krijgen over hun eigen data, waarbij er meer inzicht is in de geldstromen in de wereld, waarbij een paar miljard mensen toegang krijgen tot een eigen wallet, een kwetsbare groep die nu hoge tarieven moeten afdragen aan commerciële betaalproviders. En zolang deze markt keihard werkt aan méér adoptie, gaat dit weer zijn positieve weerslag krijgen op de koersen. Dus, en dit is geen financieel advies, heb geduld en pluk daarvan de vruchten, in financieel, maatschappelijk en sociaal opzicht.