Begrotingsdiscipline geeft je een grote mond

Het was de week van de begrotingsdiscipline. Ondanks de val van het Nederlandse kabinet, was er voldoende realiteitszin om in slecht drie dagen aan de wereld te laten zien dat we werkelijk het braafste jongetje van de klas zijn. Vol trots kunnen we nu weer een grote mond open doen aan alle EU landen die zich niet aan de begrotingsdiscipline (gaan) houden.
 
Zo liet deze week de Franse voorverkiezingen er weinig twijfel over bestaan dan wanneer de Franse socialist Hollande gekozen gaat worden, dat het afgelopen is met de begrotingsdiscipline. In Griekenland speelt eenzelfde euvel. Wanneer de verkiezingen op 6 mei gewonnen wordt door de oppositie, dan is het afgelopen met Griekenland binnen de EU. Brrrr… dat klinkt eng!
 
Of neem nu eens Spanje. Spanje laat de staatsschuld dit jaar oplopen tot 78% van het bruto binnenlands product. Vorig jaar bedroeg de schuld nog 68% en dat tegen de achtergrond van een steeds verder krimpende economie. De Spaanse minister voor Economische zaken, Luis de Guindos, gaf in de Spaanse krant El Pias aan dat de economie van Spanje in het eerste kwartaal van dit jaar hard is achteruit gegaan. De werkloosheid neemt toe tot ver boven de 20% en de huizenmarkt is nog steeds aan het krimpen.
 
Tegen deze achtergrond wordt er keihard bezuinig in Spanje. En dat is goed, want wij Noord Europeanen weten wat discipline is en geven het goede voorbeeld. Terug in het fiscale EU-hok. Dat de rente op de 10jarige staatspapieren nu al drie weken boven de 6% staat, en dat de ratingsbureaus S&P en Moody’s Spanje bijna helemaal hebben afgewaardeerd, dat maakt blijkbaar niet uit. Een klein detail is dat de Spaanse banken nog steeds last hebben van de hefboom van de huizenmarkt bubble. Veel Spaanse banken hebben een liquiditeitstekort. De 1.000 miljard van de ECB heeft daarin weliswaar geholpen maar het roept ook de vraag op hoe het verder moet. De 35 miljard bezuiniging op de Spaanse begroting is nog te weinig om onder de doelstelling van 3% te komen die Europa als norm hanteert. Het voelt allemaal niet erg lekker daar in Spanje.
 
Op vrijdag schoten de koersen van de aandelenmarkten bij opening omlaag op het nieuws van de verdere afwaardering van de status van Spanje maar in de loop van de dag werd het verlies omgedraaid in een winst. Is dat vreemd? Nee, dat was natuurlijk logisch. De Spanjaarden en de Italianen wisten namelijk succesvol een bieding uit te zetten en het feit dat er voldoende inschrijvingen waren, moet gezien worden als een teken van vertrouwen die beleggers hebben in Spanje en Italië. Althans dat is de (te)korte termijn visie van beleggers die gisteren zijn in gestapt.
 
Deze week riep Mario Draghi van de ECB op om naast de hervormingen ook de handen in een te slaan en een agenda voor economische groei te ontwikkelen. Dat kan geen kwaad lijkt ons zo na al dat geëmmer over bezuinigingen. Het uitzicht op economische groei is verder weg dan ooit nu de inkoopmanagers index van de EU aan het dalen is. Zelfs een land als Duitsland leidt onder het wantrouwe van Europa. Blijkbaar heeft niemand vergezichten en begint het ontluikende bewustzijn van Draghi zich te realiseren dat landen zichzelf aan het kapot bezuinigen zijn.
 
Dat geldt natuurlijk ook voor ons kleine landje. Ook al heeft het CPB uitgerekend dat de economische groei door de bezuinigingen van het Rijk -0,5% is, niet veel dus, is het indirecte effect natuurlijk vele malen groter. Gemeenten nemen geen adviseurs meer in dienst, werk voor naar voren geschoven en de negatieve klaagzang doet investeerders uit Nederland verjagen.
 
Maar het is goed te zien dat Draghi de scoop op de werkelijkheid aan het verzetten is van bezuinigingen en begrotingsdiscipline naar investeren en economische vergezichten, maar wij vragen ons af of Draghi zich niet verstopt achter de werkelijkheid. Feit is dat de staatsobligaties nu al onbetaalbaar zijn van Spanje en van Italië bijna. Spanje dient vele malen meer te betalen voor de herfinanciering van de eigen schuld en deze neemt dus ook nog eens toe. Het land is slechts een heel klein stapje verwijderd van de junk status en dan zijn er dood leuk ‘geen’ investeerders meer voor de Spaanse staatspapieren. De EU laat het al drie weken lopen en komt nu met een investeringsplan voor economische groei. Het lijkt eerder op dat de volgende 1.000 extra bijgedrukt moeten gaan worden om Spanje de zomer door te helpen maar met begrotingsdiscipline mag je een grote mond op zetten! Kom op Rutte zeg er eens wat van?