Waarom is de VS ooit akkoord gegaan met het enorme handelstekort dat ze heeft met China?
Het heeft alles te maken met het systeem waaronder China leefde. De VS zag China indertijd als interessante markt omdat arbeid er spotgoedkoop was. Het land maakte duidelijk dat het open stond voor Amerikaanse investeringen en daarmee Amerikaanse invloeden. De Amerikaanse politici en beleidsmakers zagen hier ook een kans om een communistisch land om te vormen tot een kapitalistisch land.
Amerikaanse bedrijven zagen ondertussen dat ze tegen veel lagere kosten in China konden produceren. Zo konden ze de concurrentie met vooral Japan weer aangaan. Er was voor de VS een dubbele winst. De prijs om te produceren lag veel lager en thuis konden ze dan ineens makkelijk aan de steeds strenger wordende (en hard benodigde) milieu-eisen voldoen.
Dat is één van de redenen waarom Trump de milieu-eisen voor de VS de deur uit heeft gedaan. Bedrijven konden de laatste jaren hun productie niet terug naar de VS halen, omdat de strenge milieu-eisen dat onmogelijk maakten.
Met het positieve feit dat een communistisch land kapitalistisch werd, kwam ook een vervelende bijzaak naar boven. Het handelstekort met China. Amerika dacht dat Chinezen vanzelf wel Amerikaanse goederen gingen kopen, maar die vlieger ging niet op, want waarom iets in de VS kopen als je het in eigen land maakt?
Toch was het geen issue, want China was wel goed voor de Amerikaanse economie. Het kocht namelijk Amerikaanse staatsobligaties. Zo kon de VS blijven lenen.
Dat ging goed tot het jaar 2008. De huizencrisis werd een bankencrisis en om te overleven besloot de FED om biljoenen dollars bij te drukken. Ondertussen had China indertijd al twee biljoen dollars aan staatsleningen in haar bezit. Toen de VS er zo’n acht biljoen bij begon te verzinnen, zagen de Chinezen in dat hun bezit in Amerikaanse staatsleningen erg kwetsbaar was. Het werd immers fors verwaterd door de Amerikaanse creatie van geld uit lucht.
Zonder het hardop te zeggen besloten ze de schuldpapieren om te zetten in andere assets. Goud, maar ook aandelen. Die aandelen was aanvankelijk geen goed idee. Aankopen in 2009 gingen zwaar onderuit en heel wat Chinees kapitaal ging verloren in heel slechte deals. Ondertussen bleven ze officieel Amerikaanse staatsobligaties kopen, maar het was de insiders wel duidelijk dat China haar lesje geleerd had.
Toen kwam Trump…
Hij zag terecht dat het nut van China weggevallen was. Als ze geen schuldpapieren meer kopen, dan moet er op een andere manier compensatie voor de VS komen. De onderhandelingen zitten muurvast en in feite is in die onderhandelingen de VS de zwakste partij. Zoals gezegd heeft Trump de milieu-eisen voor Amerikaanse bedrijven weggenomen. Ook heeft hij de belasting op buitenlands vermogen weggenomen. Hij heeft er dus in de VS al alles aan gedaan om Amerikaanse bedrijven weer in de VS te laten produceren. En toch doen ze dat niet.
Nu probeert hij het met importheffingen. Het lukt echter nog altijd niet, en China heeft de onderhandelingstouwtjes in handen. Blijkbaar hebben ze dat duidelijk genoeg gemaakt, want de VS is ineens akkoord met een uitstel van de importheffingen.
China zoekt geen openlijke ruzie met de VS. China wil en kan echter ook niet volledig toegeven aan de eisen van de VS. Immers is de gemiddelde Amerikaan veel welvarender dan de gemiddelde Chinees. Zolang dat het geval is, zal China de huidige situatie, waarbij China ten opzichte van de VS iedere maand iets rijker wordt, niet serieus willen veranderen. Ondertussen werkt China aan de opbouw van haar interne markt. Als die eenmaal volwassen is, zal China de VS helemaal niet meer nodig hebben.
Trump is degene die de herrie maakt, maar China is degene die aan de touwtjes trekt. Dat is de kern van de zaak.