Weinig goeds uit China
Het coronavirus kwam uit China. Daar zijn we net een beetje van hersteld. De Chinese autoriteiten zijn nu weer druk doende de schokgolven op de beurzen als gevolg van de deconfiture van Evergrande (HK:3333) tot meer beheersbare rimpelingen te reduceren. In het noordoosten van het immense land vindt momenteel echter nog een ander drama plaats met mogelijk grote gevolgen voor de wereldeconomie. Een serieuze energiecrisis heeft inmiddels geleid tot een schreeuwend tekort aan elektriciteit. Een schreeuwend tekort? Jawel, lokale nieuwsmedia meldden dat verkeerslichten zijn uitgeschakeld, evenals liften in wooncomplexen. Ook fabrieken zouden de deuren sluiten. Stroom is zo schaars dat zelfs leveranciers van Tesla (NASDAQ:TSLA) en Apple (NASDAQ:AAPL) hun productie hebben moeten stilleggen. Een nutsbedrijf meldde zelfs dat dit energietekort een verstoring in de watertoevoer kan veroorzaken.
Energietekort
Tekorten in aardgas en steenkool liggen hieraan ten grondslag. Een samenloop van omstandigheden hebben vooral voor ernstige tekorten aan aardgas geleid. Gereduceerde voorraden door lang aanhoudende kou in Europa dit voorjaar, minder toevoer uit Rusland en een sterk toegenomen vraag door het economische herstel na de pandemie. En dat juist op een moment dat er van overheidswege overal sterk bij institutionele beleggers op wordt aangedrongen minder in fossiele brandstoffen te beleggen. Het tekort aan aardgas heeft al tot een enorme prijsstijging van steenkool geleid. Energie moet immers ergens vandaan komen. Ook de olieprijs is bezig aan een verrassende rally.
Aardgasprijs loopt hard op
Ook in Europa wordt het energietekort voelbaar. Files bij tankstations in het Verenigd Koninkrijk en kleinere nutsbedrijven die failliet gaan zijn daar voorbeelden van. Het termijncontract in aardgas is in korte tijd zeer hard opgelopen. De Verenigde Staten zijn weliswaar in staat de wereld van vloeibaar LNG te voorzien, maar vooral in Azië (China met name) worden de voorraden gretig afgenomen en dat drijft de prijs op. De tekorten beginnen in China reeds het huishoudelijk gebruik ter beïnvloeden. Het bedrijfsleven heeft er echter niet minder last van. Zodanig zelfs dat de verwachtingen voor economische groei reeds naar beneden worden bijgesteld.
Meer tekorten
Maar er is meer. Hogere gasprijzen hebben reeds tot sluiting geleid van lokale chemische en kunstmestfabrieken. Minder kunstmest heeft uiteraard weer gevolgen voor de voedselproductie. De Britse Meat Processors Association waarschuwt reeds voor een afnemende vleesproductie. In China vraagt de regering in Beijing zelfs voedselproducenten hun faciliteiten stil te leggen. Zo begint een oplopende prijs voor aardgas door een samenloop van omstandigheden langzaam maar zeker door te dringen tot steeds bredere lagen van de wereldeconomie. Waar gaat dit toe leiden?
Subsidie op aardgas?
Dat de toenemende tekorten in een keur van noodzakelijke grondstoffen uiteindelijk tot een prijsstijging over de gehele linie zal kunnen gaan leiden kan niet uitgesloten worden. Denk bijvoorbeeld eens aan de gevolgen van een strenger dan gebruikelijke winter in Europa voor de gasprijs. Uitgerekend op een moment dat wereldwijd gestimuleerd wordt om het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen loopt de vraag ernaar hard op. De officiële doelstelling van de Nederlandse overheid is om geleidelijk van het gas af te gaan. Het zou echter zomaar eens kunnen dat het gebruik van aardgas de komende winter daarentegen gesubsidieerd moet gaan worden! Naast verliezers – de afnemers van energie – zijn er uiteraard ook winnaars. Kijk bijvoorbeeld eens goed welk aandeel de AEX vrijwel dagelijks aanvoert.