Eindejaarsrally
Begin november hebben de beurzen een verbazingwekkende eindejaarsrally ingezet. Vol ongeloof worden de steeds verder oplopende koersen gadeslagen door economen en beleggers. Op Wall Street hebben vooraanstaande brokers en vermogensbeheerders de grootste moeite het razende tempo bij te houden. Zo gingen de websites van bijvoorbeeld Merrill Lynch, Charles Schwab en Robinhood - niet de minsten in de online handel – in november even op zwart. De oprichter van Interactive Brokers liet zich zelfs ontvallen een dergelijke gekte op de beurs nog nooit te hebben meegemaakt. En ook hij loopt al een tijdje mee.
Euforie
Het is duidelijk, sinds de presidentsverkiezingen en de aankondiging van diverse vaccins tegen corona waart er een ongekende euforie over de markten. Van alle kanten klinken er dan ook alarmerende geluiden over veel te dure aandelen. Aandelen zouden een historisch hoog prijsniveau hebben bereikt en rijp zijn voor een stevige daling. Het eerste valt niet te ontkennen. De waardering van aandelen heeft een niveau bereikt dat we alleen in 1929 en 2000 eerder hebben gezien. Jaartallen die overigens nooit zonder enige reden worden genoemd, want iedere ervaren belegger weet welk slagveld op de beurs erop volgde.
Een lont en het kruidvat
Aandelen zijn inderdaad niet erg goedkoop, maar betekent dat ook dat er een forse koersval aan zit te komen? Een hoge waardering van aandelen is op zichzelf nooit een reden geweest voor een crash. Er staat weliswaar een kruidvat te wachten. De lont in het kruidvat moet echter wel eerst aangestoken worden. En het vuur ontbreekt vooralsnog. Zo waren aandelen aan het begin van dit jaar ook erg aan de prijs. De vlam sloeg echter pas in de pan toen er wereldwijd onverwachts een virus uitbrak. In drie weken tijd verloren de markten meer dan 30 procent van hun waarde. De koers/winst-verhouding op de beurs zakte van extreem hoog naar beneden gemiddeld. Lage koersen waren vervolgens op zichzelf ook geen reden om weer te gaan stijgen. Er moest wederom een katalysator van buiten aan te pas komen om het vuur weer aan te steken. Dat was de Federal Reserve.
Duur is relatief
Maar zijn aandelen historisch duur? Gemeten in KW-verhoudingen afgezet tegen het gemiddelde over pakweg de afgelopen 100 jaar zeker. Maar de waarde van beleggingen dient altijd in relatie gezien te worden met de waarde van hun alternatieven. Alternatieven voor een belegging in aandelen zijn bijvoorbeeld obligaties en een spaarrekening. En dan wordt het verhaal opeens heel anders. Zo bedraagt het winstrendement – het omgekeerde van de KW-verhouding – voor aandelen uit de S&P 500-index momenteel 3,41 procent. Dat is minder dan de helft van het historisch gemiddelde van 7,16 procent. Maar, het winstrendement is de afgelopen 100 jaar gemiddeld rond de twee keer zo hoog geweest als de rente op 10-jaars staatsleningen. Momenteel is dat echter ruim 3 ½ keer zo hoog. Met andere woorden, omdat de rente zo laag is zijn aandelen eerder goedkoop te noemen.
CAPE of ECY?
Een verhaal dat wordt onderschreven door niet de minste in de financiële wereld, namelijk nobelprijswinnaar Robert Shiller. Deze bekende professor in de Economie aan de Universiteit van Yale voorzag zowel in 2000 als in 2008 dat de beurzen een forse klap te wachten stond. Hij is deze keer echter opmerkelijk minder somber. Zijn CAPE (Cyclically Adjusted Price Earnings)-ratio staat weliswaar op een alarmerend hoog niveau. Hij geeft echter toe dat CAPE geen rekening houdt met de lage rente. Daarom bedacht hij een nieuwe ratio, ECY. ECY houdt wel rekening met de lage rente en onderschrijft bovenstaande bewering, namelijk dat aandelen niet zo duur zijn als wordt beweerd.
Later zorg
Kunnen beleggers nu met een gerust hart aandelen blijven kopen? Waarschijnlijk wel zolang de rente op het huidige lage niveau blijft. Zodra de rente gaat stijgen worden immers de alternatieven voor een belegging in aandelen een stuk interessanter. En kan het geld weer ergens anders heen. De consensus in de markt gaat uit van een langer laag blijvende rente. Maar of dat scenario daadwerkelijk uit gaat komen hangt af van de ontwikkeling van de inflatie. Die is nu nog zeer laag. Hoe lang nog? En hoe gaan centrale bankiers een oplopende inflatie in de toekomst bestrijden? Voor veel beleggers is dat echter van later zorg.