“Sugar rush”
In het beursbericht van vorige week schreven we over het gewaagde experiment van de nieuwe Amerikaanse regering. Daar waar wij in de Europese Unie nieuwe lockdowns voorgeschoteld krijgen door onze voorzichtige overheden die blijven worstelen met het vaccinatietempo, lijken de Verenigde Saten alle schroom overboord gegooid te hebben. Iedereen die dat wil kan al ver voor de zomer ingeënt zijn. De centrale bank voert een historisch ruim monetair beleid en de regering laat een niet eerder vertoond steunprogramma los op de economie. Waar de OESO voor de Europese Unie een economisch herstel verwacht van 3,9 procent gaan de Verenigde Staten voor een wat ambitieuzer percentage van 6,5. Het lijkt niet verwonderlijk dat de financiële markten naar adem happen. Er wordt inmiddels alom rekening gehouden met een oplopende inflatie als gevolg van deze “sugar rush”. Vooruitlopend op deze inflatieverwachting liep de rente op en corrigeerden de beurzen even.
Nog meer steun
We merkten op dat de 78-jarige president verre van versleten lijkt. Sterker nog, terwijl de beurzen nog moeten bijkomen van zijn vorige demarrage zet de krasse knar nog een tandje bij. Het steunplan van 1900 miljard dollar is nog maar net goedgekeurd door het Congres en omgezet in de American Rescue Plan Act of het volgende initiatief staat reeds in de steigers. De Biden-administratie overweegt een nieuw steunplan ter grootte van – schrik niet - 2000 tot 4000 miljard dollar. Doel van dit nieuwe steunplan is de infrastructuur, de energievoorziening en het onderwijs naar een niveau te tillen dat beter past bij de eisen van de 21e eeuw. De nieuwe wet komt neer op uitgaven van 200 tot 400 miljard dollar per jaar en dat tien jaar lang. Goed voor een uptick van het BNP van 1 à 2 procent per jaar.
Niet zoals Obama
Biden lijkt hiermee niet in de fout van zijn vroegere leermeester – president Obama – te willen vervallen. Waar Obama in de eerste twee jaar na zijn verkiezing geen gebruik maakte van de meerderheid van de Democraten in zowel het Huis van Afgevaardigden en de Senaat en juist de consensus zocht met de Republikeinen, gaat Biden – om in sporttermen te spreken – all-out. Over twee jaar volgen alweer de midterm elections met de kans de huidige meerderheid in het Congres te verliezen en daarmee de rest van zijn termijn te moeten uitzitten als lame duck. Biden heeft dus krap twee jaar de tijd om de Amerikaanse economie grondig op de schop te nemen. Zo grondig dat een toekomstige Republikeinse meerderheid in het Congres – of president – dat niet meer terug kan draaien.
Grondstoffen profiteren
Want een steunplan van naar schatting 3000 miljard dollar om met name de infrastructuur op de schop te nemen is ongekend. Het plan an sich kan de goedkeurig van de Republikeinen overigens nog wel wegdragen, maar de financiering ervan niet. Die zal voornamelijk moeten komen uit een verhoging van de winstbelasting voor bedrijven van 21 naar 28 procent, feitelijk het beleid van zijn voorganger voor de helft terugdraaiend. Daarnaast zullen Amerikanen die meer dan 400.000 dollar per jaar verdienen meer inkomstenbelasting moeten gaan betalen. Wat zullen de mogelijke implicaties zijn voor de financiële markten? Zakenbank JP Morgan (NYSE:JPM) verwacht dat met name de leveranciers van de benodigde grondstoffen zullen profiteren. Energieproducenten en mijnbouwers worden in het bijzonder genoemd. Maar zal dat de inmiddels reeds ingeprijsde inflatie niet juist nog meer bevorderen? Diverse grondstoffen zijn momenteel al schaars en een dergelijke infrastructurele bonanza zal de prijzen nog verder opjagen. En een hogere inflatie zal de centrale bank dwingen op zeker moment de rente te verhogen.
Een nieuwe economische wereld
Dat is echter nog maar de vraag. Het lijkt er steeds meer op dat wij als beleggers getuige zijn van de wording van een nieuwe economische wereld. Ga maar na, de overheden kampen wereldwijd als gevolg van de uitzonderlijk dure coronacrisis met enorme tekorten. Schulden die op een gewone manier vrijwel nooit meer weg te bezuinigen of te belasten zijn. Wat is in een dergelijke situatie dan een uitkomst? Jawel, inflatie. Want met inflatie verdwijnt de waarde van de schulden als sneeuw voor de zon. Wanneer de centrale banken in de tussentijd dan ook nog behulpzaam zijn door de rente laag te houden kunnen overheden hun schulden des te eenvoudiger financieren. Voor de goede orde, een dergelijk beleid werd na de Tweede Wereldoorlog ook gevoerd. Met succes. Centrale banken verwachten momenteel hooguit een inflatiehobbel op korte termijn. Dat lijkt ook het meest voor de hand liggende scenario. Zeker wanneer we de situatie in de Europese Unie in acht nemen. Maar wanneer de Verenigde Staten vol gas blijven geven zou de wereld er over enkele jaren toch wel eens iets anders uit kunnen gaan zien.