Maandag kwam er het bericht dat de Japanse economie opnieuw in een recessie is gedoken, wat betekent dat er opnieuw twee kwartalen van negatieve economische groei zijn opgedoken. Japan slaagt er met andere woorden niet in om het tijdperk van deflatie achter zich te laten, het land snakt wanhopig naar wat inflatie. Voortdurend wordt nu de vergelijking gemaakt tussen Japan en Europa, waarbij het avondland dezelfde weg zou inslaan als het ochtendland. DeNikkei verloor maandagmorgen fors terrein en viel terug onder 17.000.
Wat het monetaire en financiële aspect betreft, wil Bank Degroof benadrukken dat de sanering van de banksector in de Eurozone veel sneller verlopen is en dat de Europese Centrale Bank vlugger gereageerd heeft. Europa kan trouwens geen eenvoudige herhaling van de Japanse ervaring zijn, want de Japanse ervaring dient als waarschuwing waaruit bepaalde lessen kunnen worden getrokken.
In Japan zijn de problemen in het begin van de jaren negentig begonnen met de ineenstorting van de lokale aandelenmarkt. De Nikkei verloor daarbij 60% tussen de piek van december 1989 en augustus 1992. Samen met, een beetje later, een aanpassing van de vastgoedprijzen leidde die daling tot een ernstige bankencrisis.
Nikkei moet op zoek naar nieuwe munitie
Tijdens de goede jaren hadden de banken de fout begaan om het percentage kredieten aan de vastgoedsector – meer dan redelijk– te laten aangroeien. Zij aanvaardden daarbij de waarde van de grond als waarborg. Zodra de waarde van die grond begon te dalen, zagen de banken het aantal wanbetalingen toenemen en kregen zij activa in hun bezit waarvan de reële waarde het geleende bedrag niet meer dekte.
De Japanse banken hadden ook veel aandelen in hun balans opgenomen en, in lijn met het uit de pan swingen van de beurs, spectaculaire maar niet gerealiseerde winsten opgebouwd. Die winsten droegen bij tot het versterken van het eigen vermogen. De ineenstorting van de aandelenmarkt veranderde die positieve spiraal in een vicieuze cirkel en holde de kapitaalbasis van de banken sterk uit, met als gevolg dat de banken de kredietkraan hebben dichtgedraaid. In ieder geval is duidelijk dat de Nikkei op zoek moet naar nieuwe munitie om weer hogere koersen te kunnen opzoeken.